گفتمانی نو در معماری؛ مبتنی بر عصب روان شناختی

از دهه 1980 میزان سلامت و طول عمر معیار ارزیابی و شاخص توسعه یافتگی کشورها شد و سلامت با ابعاد گسترده آن، از جمله توجه به تعامل با محیط، مطرح شد.
علی رغم این نگرش رو به رشد، هنوز شاهد بی توجهی معماران و برنامه ریزان کالبدی در طراحی و ساخت محیط و بی پاسخ ماندن نیازهای روانی کاربران هستیم. فقدان محیط پاسخ گو به نیازهای عصب روان شناختی، به ویژه در بخش های سکونتی، مراقبتی، و درمانی، منجر به کاهش توجه به ابعاد سلامت محیطی شده است. ارتقای سطح کیفی فضای زندگی و افزایش کارآمدی و پاسخ گویی محیط کالبدی به نیازهای روانی کاربران از طریق توجه به اصول مبتنی بر علوم اعصاب از اهداف نگارش این مقاله پژوهشی است. در این مطالعه از روش پژوهش مروری با متد تحلیل محتوای کیفی (استقرایی) استفاده شده است. یافته های این پژوهش بر سه ویژگی «تجربه معماری: خودآگاهی ذاتی» و «معماری مبتنی بر حواس: پاسخ گوی اعصاب شناختی و عاطفی» و «معماری همه حسی (چندحسی) به مثابه درمان» دلالت دارد. بنا بر این پارادایم جدید معماری مبتنی بر عصب روان شناختی در آینده نزدیک منجر به تحولاتی در معماری خواهد شد. پیوند معماری عصب محور با سه حوزه علوم اعصاب شناختی، رفتاری، و عاطفی به منظور پاسخ گویی به نیازهای روان شناختی و توسعه سلامت محیطی نقش بزرگی در مفهوم محیط پاسخ گو و معماری انسان محور و سلامت محور دارد.