جنسیت و ارزشمندی ذاتی

مناسبات جنسیت و ارزش، یکی از مسائل بنیادین در پژوهش های اخلاقی است. این مناسبات در سه سطح ارزشمندی «ذاتی، فاعلی و غایی» قابل بررسی است. تاخر در خلقت و ارتکاب نخستین گناه توسط حوا، از جمله شواهدی است که در کتاب مقدس به تاثیر جنسیت بر ارزشمندی ذاتی ناظر است. اندیشمندان سنتی غرب نیز به صورت آشکار و نهان بر دخالت جنسیت در ایجاد طبقات برتر و فروتر تاکید می کنند. در تقابل با این رویکرد، فمینیست ها با اصرار بر بازاندیشی اخلاق سنتی غرب، درصددند تا صورت بندی نوینی از نظام و مناسبات اخلاقی متناسب با مفهوم جنسیت ارائه دهند. اگر چه آیین زرتشت نیز مولفه های متعددی دارد که بیانگر ارزشمندی زن است؛ اما هیچ گاه نمی توان در ارائه تحلیلی مستند و جامع از آداب و آموزه های سازگار با نقص ارزشی زن غفلت کرد. در مقابل همه این نظریه ها، در منابع دینی اسلام، آیات و روایات متعددی به تبیین ارزشمندی ذاتی برای نوع انسان ها فارغ از جنسیت پرداخته است. هدف این پژوهش، تبیین مبانی انسان شناختی اسلام در موضوع ارزشمندی ذاتی با روش توصیفی تحلیلی است که برای دستیابی به این هدف و به منظور معرفی ژرف تر اندیشه اسلام، آرای اندیشمندان و نیز متون مقدس با رویکرد تطبیقی بررسی شده است.