استفاده از مدل مارکوف پنهان در پیش‎بینی موارد جدید سل در استان همدان بر اساس اطلاعات موارد ثبت شده طی سال‎های 94-1384

سل یک بیماری باکتریایی مزمن و به‏عنوان یک عامل مهم ابتلا و مرگ ومیر مطرح بوده و در اثر مجموعه ای از مایکوباکتریوم های سلی ایجاد می شود. آگاهی از بروز و تعداد موارد جدید این بیماری اطلاعات ارزشمندی را برای بازنگری برنامه‎ها و شاخص‎های توسعه فراهم می‎کند. مدل‎های سری زمانی و رگرسیون از مدل‎های متداول برای پیش بینی بوده، اما مستلزم پیش فرض هایی هستند. هدف این مطالعه پیش‎بینی موارد جدید بیماری با استفاده از مدل مارکوف پنهان است.

داده‎های این مطالعه تعداد موارد جدید سل در استان همدان به صورت ماهانه طی سال‎های 94-1384 که توسط مرکز بهداشت استان همدان شناسایی شد؛ بود. در این مطالعه پیش‏بینی موارد جدید سل برای 24 ماه آینده با استفاده از مدل مارکوف پنهان و با نرم‏افزار R بسته مارکوف پنهان انجام شد.

بر اساس معیار برازش مدل، یک مدل مارکوف با دو حالت بهترین برازش را به داده ها داشت یعنی داده‎های این مطالعه آمیخته‎ای از دو توزیع پواسن با پارامتر میانگین تعداد رخداد 96/5 و 2/10 هستند. هم چنین یافته های پیش‎بینی بر اساس مدل مارکوف پنهان، تعداد موارد جدید سل طی 24 ماه آینده را بین 9-8 مورد جدید پیش‎بینی کرد.

مدل‎های مارکوف پنهان مناسب‏ترین مدل پیش‎بینی با استفاده از زنجیر مارکوف است که علاوه بر شناسایی مدل‎ مناسب، قادر است ماتریس احتمال انتقال بین حالات مختلف بیماری را تعیین کند تا این احتمالات به پزشکان در پیش بینی مراحل آتی بیماری و انجام اقدامات پیش گیرانه پیش از ورود به مراحل پیشرفته یاری نماید.