تاثیر بازدارندگی تخم ریزی و کشندگی اسانس های رزماری، نعناع فلفلی و اکالیپتوس و عصاره آویشن باغی، فرموله شده به صورت نانو و میکروامولسیون، روی سفیدبالک Bemisia tabaci در شرایط گلخانه

برخی اسانس ها و عصاره های گیاهی دارای خواص حشره کشی مطلوبی علیه سفیدبالک پنبه Bemisia tabaci Gen. می باشند ولی استفاده عملی و تجاری از آنها با توجه به فرار بودن و ناپایداری این مواد، کمتر صورت گرفته است. در این مطالعه اسانس های رزماریL. Rosmarinus officinalis، نعناع فلفلی Mentha piperita L. ، اکالیپتوس L. globulesEucalyptus و عصاره آویشن باغی L. Thymus vulgaris به صورت میکرو و نانوامولسیون فرموله شد و کارایی حشره کشی و میزان بازدارندگی تخم ریزی این ترکیبات در شرایط گلخانه مورد آزمون قرار گرفت. ابتدا آزمون های زیست سنجی به روش غوطه ورسازی برگ های حاوی پوره سن دو و سه انجام و شاخص LC90 تخمین زده شد. سپس آزمون بازدارندگی تخم ریزی با روش پروتکل انتخاب آزاد (با اندازه گیری شاخص میزان تخمگذاری روی بوته ها) و همچنین آزمون میزان کشندگی تخم، پوره سنین مختلف و شفیره در غلظت LC90، در مقایسه با صابون گیاهی پالیزین®، آب مقطر و شاهد (بدون هیچ تیماری) انجام شد. تیمار نانوامولسیون محتوی مجموع اسانس ها (هرکدام از اسانس ها 2 درصد) با LC90 برابر با 1208/3 میلی گرم بر لیتر، سمیت بالایی نسبت به بقیه تیمارها روی پوره سن دو و سه این آفت داشت. همچنین این تیمار با میانگین 2/18 درصد تخم روی بوته تیمارشده، کمترین درصد را بین تیمارها داشت که نشان دهنده بیشترین میزان بازدارندگی تخم ریزی است. این تیمار میانگین مرگ و میر تخم 0/25 درصد و مرگ و میر پوره و شفیره 6/51 درصد را نیز نشان داد. تیمار میکروامولسیون محتوی مجموع اسانس ها و عصاره (هرکدام از اسانس ها 2 درصد و عصاره 20 درصد) نیز اثرات قابل قبولی داشت (پارامترهای فوق به ترتیب 4617/3 میلی گرم بر لیتر،3/23، 3/42 و 0/74 درصد). کارایی این دو تیمار از صابون گیاهی پالیزین® و سایر تیمارها (میکروامولسیونی از 20 درصد عصاره، مواد جانبی تیمارها، آب مقطر و شاهد (بدون هیچ تیماری) ) بیشتر بود و این دو تیمار می توانند با انجام آزمونهای تکمیلی در مدیریت تلفیقی این آفت مورد استفاده قرار گیرند.