تاثیر آنتی بیوتیک های اکسی تتراسایکلین (OTC) و سولفامتاکسازول (SMX) بر نیتریفیکاسیون بالقوه و فعالیت آنزیم های فسفاتاز قلیایی و اوره آز در یک خاک آهکی

سالیانه مقادیر زیادی از آنتی بیوتیک های داروئی اکسی تتراسایکلین (OTC) و سولفامتوکسازول (SMX) برای درمان بیماری های عفونی و بهبود رشد دام و پرندگان در سراسر دنیا بکار می رود. بیش از 90 درصد آنتی بیوتیک های بکار رفته ممکن است به صورت ترکیب های اصلی یا به صورت متابولیت های کارا از سیستم بدن دام دفع شده و وارد محیط خاک شود که ممکن است اثرات نامطلوبی بر ریزجانداران غیرهدف اعمال کند. اثرات این آنتی بیوتیک ها بر عملکرد جامعه میکروبی خاک هنوز به خوبی شناخته نشده است. در این پژوهش، برای بررسی تاثیر آنتی بیوتیک های سولفامتوکسازول و اکسی تتراسایکلین بر عملکردهای میکروبی خاک، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با فاکتورهای غلظت آنتی بیوتیک (0، 1، 10، 25، 50 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم) ، زمان انکوباسیون (1، 4 و 21 روز) و نوع آنتی بیوتیک در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. عملکرد جامعه میکروبی خاک با اندازه گیری فعالیت آنزیم های اوره آز و فسفاتاز قلیایی خاک و نیتریفیکاسیون بالقوه ارزیابی شد. نتایج اندازه گیری ها نشان داد که آنتی بیوتیک اکسی تتراسایکلین، فعالیت فسفاتاز قلیائی و اوره آز را در روز نخست انکوباسیون به شدت تحت تاثیر قرار داد ولی با افزایش زمان انکوباسیون فعالیت این آنزیم ها بازیابی شد. در حالی که آنتی بیوتیک سولفامتوکسازول فعالیت آنزیم های فسفاتاز قلیایی و اوره آز را در مقایسه با تیمار شاهد در دوره انکوباسیون جلوگیری کرد. تاثیر آنتی بیوتیک های اکسی تتراسایکلین و سولفامتوکسازول بر میزان نیتریفیکاسیون بالقوه خاک از الگوی یکسانی پیروی کرد به گونه ای که میزان نیتریفیکاسیون در روزهای نخست انکوباسیون با افزایش غلظت آنتی بیوتیک افزایش یافت ولی با گذشت زمان، این آنتی بیوتیک ها اثرات نامطلوب بر نیتریفیکاسیون بالقوه داشتند. روهمرفته، آنتی بیوتیک OTC تاثیر نامطلوبی بر عملکردهای میکروبی خاک در روزهای نخست انکوباسیون داشت، در حالی که آنتی بیوتیک SMX اثرات پایدار بر عملکردهای میکروبی خاک اعمال کرد.