تشخیص مراکز دارای همرفت عمیق و رعد و برق شدید با استفاده از تصاویر سنجنده AVHRR و داده های سنجنده LIS و رابطه آن با بارندگی در جنوب شرق ایران

توفان های تندری یا توفان های رعد و برقی، نوعی از توفان است که از ویژگی های آن حضور برق (آذرخش) و صدای (تندر) حاصل از آن است. این توفان ها در مقیاس های زمانی و مکانی خیلی متغیر هستند و تا حدی به فعالیت های همرفتی محلی بستگی دارند. از این رو استفاده از فن سنجش از دور و تصاویر ماهواره ای به عنوان یکی از ابزارهای کنترل و پایش جو می تواند به شناخت و مطالعه این توفان ها کمک کند. هدف این پژوهش آشکارسازی ابرهای همرفتی عمیق و دارای رعد و برق شدید در سامانه های بارشی زمستانه جنوب شرق ایران است که برای رسیدن به این هدف از داده های مادون قرمز و مرئی سنجنده AVHRR ، سنجنده LIS و PR ماهواره TRMM، داده های جو بالا و ایستگاه های سینوپتیک و نرم افزارهای ENVI و ArcGIS استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که تشخیص و آشکارسازی توفان های تندری با استفاده از باند مادون قرمز و دمای روشنایی نتایج قابل قبولی به دست می دهد و اگر از نتایج بازتابش باندهای مرئی در کنار دمای روشنایی استفاده شود، نتایج بهتری به دست می آید. همچنین از ترکیب داده های دمای روشنایی باند 4 سنجنده AVHRR و داده های رعد و برق ثبت شده توسط سنجنده LIS مشخص شد که فعالیت های رعد و برقی شدید عموما در دمای روشنایی کمتر از K 240 رخ می دهد و بیشترین بارندگی برآورد شده توسط سنجنده PR با دمای روشنایی کمتر از 240 درجه کلوین منطبق است.