ارزیابی نشانگرهای زیستی استرس های اکسیداتیو در ماهیان کلمه (Rutilus rutilus caspicus) در معرض قرارگرفته با غلظت های تحت حاد دیازینون

در این مطالعه ابتدا غلظت کشنده 96 ساعته سم دیازینون برای بچه ماهیان کلمه (Rutilus rutilus caspicus) تعیین شد. برای بررسی اثرات تحت حاد دیازینون بر نشانگرهای زیستی، ماهیان به مدت 14 روز در معرض غلظت های تحت حاد قرار گرفتند و سپس به منظور بررسی سطوح این نشانگرها پس از یک دوره بازیابی، ماهیان به مدت 10 روز در آب فاقد دیازینون قرار گرفتند. پس از 14 روز در معرض قرارگیری، میزان فعالیت آنزیم های کبدی به استثناء لاکتات دهیدروژناز، در مقایسه با گروه شاهد به طور معنی داری افزایش پیدا کردند (p<0. 05). افزایش فعالیت در گلوتاتیون S ترانسفراز و کاتالاز وابسته به غلظت دیازینون بود به طوری که در بالاترین غلظت، بیشترین فعالین این آنزیم مشاهده شد (p<0. 05). همچنین پس از دوره 10 روزه بازیابی، فعالیت آنزیم های کبدی در تیمارهای در معرض قرارگرفته به سطوح اولیه خود بازگشتند، به طوری که در تمامی آنزیم ها به استثناء سوپر اکسید دیسموتاز، اختلاف معنی داری بین گروه های در معرض قرارگرفته و شاهد وجود نداشت (p>0. 05). با توجه به نتایج این مطالعه می توان گفت، دیازینون باعث فعال شدن سیستم آنتی اکسیدانی در ماهی کلمه شد و پس از یک دوره بازیابی، شرایط سیستم اکسیداسیونی تا حد زیادی به حالت اولیه خود بازگشت. همچنین پیشنهاد می شود که نشانگرهای زیستی اکسیداتیو، شاخص مناسبی برای نشان دادن وضعیت سلامت آبزیان در معرض قرارگرفته با آفت کش ها می باشند.