پاسخ عملکرد، اجزای عملکرد و کیفیت دانه ارقام گلرنگ به تنش کم آبی و پرایمینگ بذر

به منظور بررسی پاسخ عملکرد، اجزای عملکرد و کیفیت دانه ارقام گلرنگ به تنش کم آبی و پرایمینگ بذر با اسید سالیسیلیک آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و طی دو سال (95-1394) در مرکز تحقیقات کشاورزی شاهرود انجام شد. کرت اصلی شامل آبیاری در سه سطح بر اساس میزان تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A شامل: عدم تنش کم آبی (60 میلی متر تبخیر) ، تنش کم آبی ملایم (120 میلی متر تبخیر) و تنش کم آبی شدید (180 میلی متر تبخیر) و کرت فرعی ترکیبی از دو فاکتور ارقام گلرنگ (گلدشت، سینا و صفه) و پرایمینگ بذر (بذور تیمارشده با اسید سالیسیلیک و بذور تیمار نشده) بود. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که تنش کم آبی باعث کاهش معنی دار صفات مورد بررسی ارقام گلرنگ در مقایسه با عدم تنش کم آبی شد، به طوری که تنش شدید کم آبی باعث کاهش ارتفاع بوته (15 درصد) ، عملکرد دانه (29 درصد) ، تعداد طبق در بوته (21 درصد) ، تعداد دانه در طبق (22 درصد) ، وزن طبق (17 درصد) ، درصد مغز دانه (5 درصد) ، درصد روغن دانه (4 درصد) ، عملکرد روغن (36 درصد) و کلروفیل کل (32 درصد) و افزایش درصد پروتئین دانه (4 درصد) و میزان کاروتنوئید (17 درصد) نسبت به شرایط عدم تنش شد. نتایج تجزیه مرکب بیان گر بهبود صفات مورد بررسی در تیمار پرایمینگ نسبت به بذور شاهد در هر دو شرایط تنش و عدم تنش کم آبی بود. برهم کنش سال با آبیاری و رقم اثر معنی داری بر عملکرد دانه و عملکرد روغن داشت، به طوری که بیش ترین عملکرد دانه از رقم گلدشت و بیش ترین عملکرد روغن از رقم صفه در شرایط عدم تنش به دست آمد.