هم سنجی تاثیر زوج درمانی مبتنی بر نظریه انتخاب و درمان رابطه اجتماعی - هیجانی بر باورهای ارتباطی زوجین

باورها نقش برجسته ای در کیفیت زندگی زناشویی و روابط زوجین دارند. پژوهش حاضر با هدف هم سنجی تاثیر زوج درمانی مبتنی بر نظریه انتخاب و درمان رابطه اجتماعی - هیجانی بر باورهای ارتباطی زوجین انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه و پیگیری 3 ماهه بود. جامعه پژوهش 108 زن و شوهر مراجعه کننده به مراکز مشاوره آفتاب، زندگی و تفکر نوین شهرستان اردبیل در سال 1395 به دلیل تعارضات زناشویی بود. از میان مراجعه کنندگان به این مراکز 45 زن و شوهر (90 نفر) به صورت در دسترس انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه گواه گمارده شدند (هر گروه 30 نفر). گروه های آزمایشی 10 نشست درمانی 90 دقیقه ای دریافت نمودند. برای جمع آوری داده ها از سیاهه باورهای ارتباطی اپستین و ایدلسون 1981 استفاده شد. برآیندهای تحلیل واریانس اندازه گیری پی درپی نشان داد میان سه گروه در نمرات پس آزمون و پیگیری مولفه های مخالفت مخرب (05/0P ، 24/6F=؛ 05/0P ، 13/6F=) ، توقع ذهن خوانی (05/0P ،F = 11/6؛ 01/0P ، 36/6(F=، عدم تغییرپذیری همسر (01/0P ، 82/6F=؛ 05/0P ،F= 87/5) ، کمال گرایی جنسی (05/0P ، 33/6F=؛ 05/0P ، 41/6F=) و تفاوت های جنسیتی (05/0P ، 62/6F=؛ 05/0P ، 19/6F=) و متغیر باورهای ارتباطی کلی (05/0P ، 97/10F=؛ 05/0P ، 54/10F=) تفاوت معنی داری وجود داشت. برآیندهای آزمون بنفرونی نشان داد که کاهش باورهای ارتباطی مخرب زوجین در گروه نظریه انتخاب (05/0P) و گروه درمان رابطه اجتماعی - هیجانی (010/0P) در هم سنجی با گروه کنترل در مراحل پس آزمون و پیگیری معنادار بود ولی تفاوت معنی داری میان تاثیر دو الگوی زوج درمانی مشاهده نگردید. همچنین برآیندها نشان دهنده تاثیر بیشتر درمان رابطه اجتماعی – هیجانی در هم سنجی با نظریه انتخاب بر باورهای ارتباطی زوجین بود. با توجه به افزایش مسئولیت پذیری و مهار درونی از راه نظریه انتخاب و تقویت فضاهای مبتنی بر برابری جنسیتی توسط درمان رابطه اجتماعی – هیجانی، می توان از این دو نوع مداخله برای کاهش باورهای ارتباطی مخرب زوجین استفاده نمود.