اتنوفارماکولوژی گیاهان دارویی منطقه کنگان-عسلویه

اتنوفارماکولوژی ابزاری است نیرومند که با ایجاد فرصت برای همکاری میان رشته ای و چند رشته ای و نیز کسب اطلاعات بسیار با ارزش در مورد گیاهان دارویی به کار برده شده در فرهنگ های گوناگون، زمینه را جهت کشف داروهای جدید فراهم می سازد. هدف از این پژوهش شناخت گیاهان دارویی بوده است که به صورت سنتی در منطقه کنگان-عسلویه،کاربرد دارویی دارند. داده های اتنوفارماکولوژیک گیاهان دارویی از 20 نفر آگاه بومی منطقه کنگان- عسلویه به صورت مصاحبه حضوری گرداوری شد و شاخص های فراوانی ثبت نسبی (Relative Frequency of Citation) و شاخص اهمیت فرهنگی (Cultural Importance Index) برای هر گیاه دارویی محاسبه گردید. به طور کلی 90 گونه گیاه دارویی در منطقه کنگان- عسلویه در استان بوشهر مربوط به 42 خانواده شناسایی گردید. گیاهان آویشن شیرازی (Zataria multiflora) ، هلپه (Teucrium polium) مور تلخ (Salviamirzayanii) ، بنه (Pistacia atlantica) ، انزروت (Astragalus fasciculifolius) ، سربرنجاسف (Achillea eriophora DC) ، درمنه (Artemisia sieberi) ، سنا (Cassia italica) گل زرد (Haplophyllum tuberculatum) ، دارای بالاترین شاخص اهمیت فرهنگی و نیز بالاترین فراوانی ثبت نسبی را از خود نشان دادند. شایع ترین کاربرد دارویی گیاهان به ترتیب برای بیماری های گوارشی، عفونی، پوستی، تنفسی و متابولیک به دست آمد. تنوع گسترده ای از گیاهان دارویی در منطقه ی کنگان- عسلویه وجود دارد که هر چند همان کاربردهای درمانی که در طب سنتی ایران رایج است از آن ها انجام می شود ولی مردم این منطقه شماری از گیاهان را برای درمان بیماری هایی به کار می برند که ویژه این منطقه است. برای مثال استفاده از آویشن، هلپه، بنه، درمنه، جهت درد های شکمی ، گل زرد و بومادران جهت کولیک نوزادی، آویشن و مورتلخ، برای سرفه و سرماخوردگی، انزروت برای شکسته بندی، هلپه و درمنه برای دیابت و بیماری های التهابی، سنا جهت یبوست، بنه جهت سوختگی پای بچه و گلو درد، گل زرد جهت سردرد و تقویت اعصاب و بومادران جهت زردی را می توان برشمرد. پژوهش پیرامون این گیاهان دارویی می تواند آغازگر راهی برای کشف داروهای جدید در عرصه درمان باشد.