جایگاه تاریخ نزد سه تن از اندیشمندان عرب معاصر محمد عابد جابری، محمد ارکون و محمد طالبی

محمد ارکون نقد سنت را پیش شرط آزادی واقعی مسلمانان قلمداد می کند و محمد عابد الجابری آن را «بحران نوآوری می داند که نمی توان آن را حل نمود، مگر با بازخوانی انتقادی و امروزین سنت ما. الجابری مقصود خود از سنت را اینچنین بیان می کند: منظور از سنت به همان سان که در گفتمان نهضت عربی نوین و معاصر مشخص است، همان عقیده و شریعت، زبان، ادبیات، هنر، کلام، فلسفه، تصوف و… البته پیش از عصر انحطاط است. سنت اسلامی در دید عابد الجابری عبارت است از: مجموعه ای عقاید، قانون گذاری و دانش هایی که در زبانی بیان و قالب بندی می شوند که در عصر تدوین (سه قرن نخست هجری) و پس از آن نوشته شده اند که با برپایی امپراتوری عثمانی در قرن دهم آخرین نمودهای آن از حرکت باز ایستاد و بر ساحل نشست. ارکون به پژوهش های آنترپولوژی معاصر استناد می کند تا مفهوم سنت و درون مایه آن را مشخص کند. اما به اعتقاد محمد طالبی رابطه ی دین و سیاست یکی از چهار موضوع اصلی مربوط به اسلام دوران ماست. دیگر موضوعات عبارت اند از: تفسیر قرآن و سنت ، معرفت دینی و بحث و گفت وگوی دینی. با این حال به نظر می رسد که بحث و گفت وگو برجسته ترین موضوع در آثار طالبی است؛ چه گفت وگوی درونی اسلام و چه گفت وگوی اسلام با دیگر ادیان. روش تحقیق مذکورتاریخی است.