عناصر کهن الگویی معراج پیامبر در هفت پیکر نظامی

در این مقاله، گزارش نظامی از معراج حضرت پیامبر (ص) با نظریه تک اسطوره کمپبل سنجیده شده است. بر پایه این نظریه، قهرمانان همه سفرهای تمثیلی، مراحل یکسانی را پشت سر می گذارند و با عزیمت از سرزمین خویش، گذر از مرحله تشرف و رسیدن، به سرزمینی که در آن به سر می برده اند بازمی گردند تا رسالت خویش را به پایان برند. پیامبر نیز در این سفر روحانی، نخست از فضای عالم امکان عزیمت می کند و در ماورای آن قدم به سرزمینی آیینی ناخودآگاه خویش می نهد، با براق و رفرف که نمودی از سایه او هستند، دیدار می کند و مورد تعلیم قرار می گیرد و چشم به دیدن ها و شنیدن هایی بازمی کند که در زمین خاکی ممکن نیست؛ او پس از آن که از "بود" خویش می گذرد، بی واسطه از قدم سخن می شنود. پس از یگانه شدن با پدر و دریافت برکت نهایی، به سوی جامعه خویش بازمی گردد. سفر روحانی او تا حد زیادی با مراحلی که کمپبل برای سفر قهرمان ذکر کرده است مطابقت دارد.