اثر اسپرمیدین بر تحمل به سرمای بوته های خیار در مرحله نهال بذری

به منظور بررسی اثر اسپرمیدین بر تحمل به سرمای دانهال های خیار رقم مزرعه ای ’رشید‘، پژوهشی در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار و چهار تیمار شامل غلظت های صفر، 1/0، 5/0 و 1 میلی مولار اسپرمیدین در انکوباتور در دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان به صورت دو آزمایش مجزا اجرا شد. به این منظور بذرها در محیطی مرطوب، به مدت 7 روز در دمای 20 درجه سلسیوس و پس از تیمار با اسپرمیدین، 8 روز در دماهای 6 یا 9 درجه سلسیوس قرار داده شدند. در پایان هر آزمایش ویژگی هایی شامل طول، وزن تر و خشک، نشت یونی و پرولین در ساقه و ریشه اندازه گیری شد. جهت مقایسه اثر دما و برهمکنش آن با غلظت های متفاوت اسپرمیدین داده های دو آزمایش با همدیگر در یک طرح کرت های خرد شده (2 دمای متفاوت انکوباتور به صورت 2 کرت اصلی و 4 غلظت اسپرمیدین به صورت 4 کرت فرعی) آنالیز آماری شد. نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان داد که کاربرد اسپرمیدین در بالاترین غلظت (1 میلی مولار) اثرات معکوسی در تعدیل سرمازدگی در دمای 9 درجه سلسیوس داشت، به طوری که وزن تر و خشک ریشه را کاهش داد. غلظت 5/0 میلی مولار اسپرمیدین در دمای 6 درجه سلسیوس موثرتر از سایر غلظت ها بود و باعث افزایش وزن تر ریشه، کاهش میزان نشت یونی ریشه و افزایش پرولین ساقه شد. نتایج آنالیز کرت های خرد شده نشان داد که در مجموع غلظت های 1/0 و 5/0 میلی مولار اسپرمیدین باعث افزایش معنی دار طول ریشه ، وزن تر و خشک ریشه شد. مقایسه میانگین برهمکنش دما و غلظت اسپرمیدین نشان داد که بر خلاف این که در مجموع تیمارهای 5/0 میلی مولار اسپرمیدین باعث افزایش معنی دار طول ریشه، وزن تر و خشک ریشه شد، به دلیل وجود برهمکنش معنی دار بین دما و غلظت اسپرمیدین این اثرات افزایش صرفا در دمای 6 درجه سلسیوس مشاهده شد و در دمای 9 درجه سلسیوس تفاوت معنی داری با تیمار شاهد نداشت.