اثر تنش کم آبی بر عملکرد و شاخص های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برخی توده های خربزه بومی ایران

به منظور بررسی اثر تنش کم آبی بر عملکرد و ویژگی های فیزیولوژیکی برخی از توده های خربزه ایرانی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال 1394 اجرا گردید. تیمار های آزمایشی شامل هفت توده خربزه (قلم قاش، روشی، زرکه، قبادلو، ریش بابا، گرکه، کالیار) و سه سطح آبیاری (40، 70 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) بود. در این آزمایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی، هدایت روزنه ای، محتوای پرولین، محتوای نسبی آب برگ، شاخص پایداری غشاء سلولی، پراکسید هیدروژن و مالون دی آلدئید اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که تنش کم آبی باعث کاهش شاخص پایداری غشاء سلولی، محتوای نسبی آب برگ، هدایت روزنه ای و عملکرد در همه توده ها گردید. بیش ترین محتوای پرولین در توده گرکه، بالاترین فعالیت آنزیم‏های کاتالاز و پراکسیداز به ترتیب در توده های زرکه و قبادلو در شرایط کم آبیاری 40 درصد مشاهده شد. مقدار پراکسید هیدروژن و مالون دی آلدئید در شرایط تنش کم آبی به طور معنی داری در مقایسه با شاهد افزایش یافت. اثر متقابل تنش کم آبی بر فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز، محتوای پرولین، پراکسید هیدروژن و عملکرد معنی دار بود. با توجه به نتایج، بیش ترین و کم ترین درصد کاهش عملکرد به ترتیب در توده زرکه (17/65 درصد) و ریش بابا (16/41 درصد) در آبیاری 40 درصد نسبت به آبیاری معمولی مشاهده شد که به ترتیب حساس ترین و متحمل ترین توده از لحاظ این صفت به تنش کم آبی بودند.