تاثیر هپارین و Na2EDTA به عنوان مواد متداول ضد انعقاد خون بر شاخص های خون شناسی ماهی استرلیاد

اهداف: هپارین و نمک های EDTA دو ماده ضدانعقاد مرسوم در مطالعات خون شناسی ماهیان هستند. هدف مطالعه حاضر بررسی اثرات دو ماده ضدانعقاد هپارین و دی سدیم-اتیلن دی آمین تترااستات-دی هیدرات (Na2EDTA) روی ماهی استرلیاد بود. در مطالعه تجربی حاضر، تاثیر هپارین و Na2EDTA به ترتیب با غلظت های 10واحد بین المللی بر میلی لیتر و یک میلی گرم بر میلی لیتر بر پارامترهای خونی ماهی استرلیاد )Acipenser ruthenus (بررسی شد. نمونه های خون از 10 قطعه ماهی سالم با وزن متوسط 63/0±600/0گرم تهیه شدند. آزمون های تحلیل واریانس یک طرفه، T مستقل، دانکن و نرم افزار SPSS 22 نیز به کار رفتند. تعداد گلبول های قرمز خون در نمونه حاوی Na2EDTA (123532±845000سلول در میلی متر مکعب) به طور معنی داری از نمونه حاوی هپارین (86270±1205000سلول در میلی متر مکعب) کمتر بود (0/05>p). میزان هماتوکریت در نمونه حاوی Na2EDTA (0/46±27/05%) به طور معنی داری بیشتر از نمونه حاوی هپارین (0/89±23/62%) به دست آمد (0/05>p). در نمونه حاوی Na2EDTA، به ترتیب میانگین حجم گلبول های قرمز (MCV) و لنفوسیت (به ترتیب 30±146/11فمتولیتر و 1/55±93/25%) ، از نمونه حاوی هپارین (به ترتیب 18/41±108/59فمتولیتر و 1/72±87/25%) به طور معنی داری بیشتر بود (0/05>p). در نمونه حاوی Na2EDTA افزایش اندازه و همولیز گلبول های قرمز مشاهده شد، اما این تغییرات در نمونه حاوی هپارین تفاوت چندانی نسبت به گروه شاهد نداشت. ماده ضدانعقاد Na2EDTA بر پارامترهای خون شناسی ماهی استرلیاد، به ویژه از منظر ریختی، تاثیر منفی دارد. بنابراین ترکیب ضدانعقاد مناسبی برای آنالیز خون این گونه نیست. هپارین به دلیل ایجاد کمترین تغییرات در شکل، اندازه سلول و نیز اثرگذاری کمتر روی هماتوکریت، ماده ضدانعقادی مناسب در مطالعات خون شناسی ماهی استرلیاد است.