تحلیل جستجوی اینترنتی دانشجویان مقطع کارشناسی رشته ی مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران با مدل «فرایند جستجوی اطلاعات» کولثاو

همگام با روند تغییر پارادیم در حوزه ی اطلاع یابی از رویکرد نظام مدار به کاربرمدار طراحی نظام هایی برای پیشبرد اهداف اطلاع یابی ضروری به نظر می رسد. موفقیت این حوزه مستلزم تعامل متقابل کاربران با نظام و ایجاد رابطه بین اطلاع یابی و بازیابی اطلاعات است. با ورود فناوری های جدید به حوزه ی اطلاع یابی مدل هایی ابداع شدند که روند جستجوی اطلاعات را به عنوان فعالیتی پویا ارائه می دهند و چگونگی رفع نیاز اطلاعاتی کاربر را توصیف می کنند. پژوهش حاضر، با هدف بررسی فرآیند جستجوی اطلاعات دانشجویان مقطع کارشناسی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران در اینترنت و مقایسه ی رفتاراطلاع یابی آنها با مدل "فرآیند جستجوی اطلاعات" کولثاو صورت گرفت.
روش پژوهش: نوع پژوهش حاضرکاربردی و روش پژوهش، پیمایشی توصیفی بوده است. جامعه آماری این تحقیق شامل دانشجویان کارشناسی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران به تعداد 204 نفر بوده که با استفاده از نمونه گیری تصادفی، تعداد نمونه ها 102 نفر (51 نفر از دانشجویان سال اول و 51 نفر از دانشجویان سال آخر) تعیین و پرسشنامه ها میان آنها توزیع گردید.

تحلیل داده ها نشان داد که از میان مراحل مدل کولثاو، دو مرحله "شروع " و "انتخاب"، توسط دانشجویان ورودی سال اول و آخر نادیده گرفته شده اند و چهار مرحله ی "کاوش"، "فرمول بندی"، " گردآوری" و "ارائه" در اولویت استفاده اعضاء نمونه قرار داشته و مراحل " کاوش" و "گردآوری"، بهترین مراحلی است که کتابداران می توانند در فرایند جستجو مداخله نمایند. همچنین تحلیل داده ها آشکار کرد که دانشجویان از "پایگاه های اطلاعاتی"، موتورکاوش و راهنمای موضوعی به یک اندازه استفاده می کنند و همچنین از دو ابزار جستجو نظیر" عنوان" و "عملگر NOT"، نسبت به سایر ابزارهای جستجو، استفاده بیشتری به عمل می آورند.

نتایج پژوهش نشان داد که الگوی مورد استفاده دانشجویان، برخلاف تعداد و ترتیب مدل کولثاو، از یک فرایند 4 مرحله ای تشکیل شده است. در نهایت با استناد به نتایج تحقیق حاصل از مقایسه ی دو گروه نمونه، الگوی جدید جستجوی اینترنتی دانشجویان، شناسایی و پیشنهاد گردید.