مکان یابی مناطق مناسب پخش سیلاب با استفاده از روش های تحلیل مکانی

متاسفانه بیلان آب زیرزمینی در کلیه دشت های واقع در استان چهار محال و بختیاری منفی است. این استان با این که تنها یک درصد از مساحت کل کشور ایران را به خود اختصاص داده است، حدود 10 درصد از منابع آب کشور را دارا است. بنابراین، پخش سیلاب در این استان می تواند هم در افزایش سطح آب زیرزمینی و هم کنترل جریان های آب سطحی موثر باشد. لذا، پژوهش حاضر با هدف مکان یابی مناطق مناسب برای پخش سیلاب در چهار دشت کیار، میزدج، سفیددشت و بروجن واقع در استان چهار محال و بختیاری انجام شد. شیب، سرعت نفوذ، ضخامت آبرفت، کیفیت آبرفت و کاربری اراضی، به عنوان عوامل موثر بر پخش سیلاب انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. عوامل مذکور با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی، بررسی، طبقه بندی، وزن دهی و تلفیق شد. به منظور همپوشانی لایه های مورد بررسی برای مکان یابی مناطق مستعد پخش سیلاب از روش های منطق بولین، شاخص همپوشانی، و خوشه بندی فازی استفاده شد و منطقه مورد مطالعه به دو صورت مناسب برای پخش سیلاب و نامناسب برای پخش سیلاب طبقه بندی شد. نتایج نهایی نشان داد که بر اساس شاخص هم پوشانی، منطق بولین وخوشه بندی فازی به ترتیب 85/10، 10 و 4/14 درصد از مساحت منطقه مورد بررسی مستعد پخش سیلاب است. از میان عوامل مورد بررسی، عامل نفوذپذیری به عنوان عامل دارای بیش ترین محدودیت برای پروژه های پخش سیلاب شناخته شد که این به دلیل بافت رسی خاک در بیشتر بخش های استان است. پس از نفوذپذیری، عامل ضخامت آبرفت به عنوان دیگر عامل محدود کننده برای اجرای طرح های پخش سیلاب شناخته شد.