ارزیابی صفات کمی و کیفی جمعیت های متحمل و نیمه متحمل به بیماری سفیدک سطحی در اسپرس (Onobrychis viciaefolia)

به‎منظور شناسایی جمعیت های متحمل به بیماری سفیدک سطحی در اسپرس زراعی (Onobrychis viciaefolia) ، ده جمعیت با منشا متفاوت در ایستگاه تحقیقاتی البرز، در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی در سه تکرار به‎مدت دو سال (1393 و 94) کشت و ارزیابی شدند. جمعیت های متحمل به‎صورت طبیعی از لحاظ آلودگی به بیماری سفیدک سطحی و سایر پارامترها مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که جمعیت های 15353 و 3001 و اشنویه و پلی کراس با داشتن شاخص شدت بیماری صفر تا 25 درصد به‎عنوان متحمل و بقیه جمعیت‎ها با داشتن شاخص شدت بیماری 25 تا 50 درصد و بین 50 تا 100 درصد به‎عنوان جمعیت های نیمه حساس و حساس به سفیدک ارزیابی شدند. جمعیت های متحمل از لحاظ ماده خشک قابل هضم و کربوهیدرات های محلول در آب دارای میانگین بیشتری نسبت به جمعیت حساس بودند ولی درصد پروتئین خام آنها در حد متوسط بود. جمعیت های متحمل به سفیدک (3001، 15353، اشنویه و پلی کراس) بیشترین عملکرد علوفه و عملکرد بذر نسبت به جمعیت های حساس را داشتند. در تجزیه به ‎مولفه‎های اصلی 11 صفت مورد بررسی در 4 مولفه با مجموع واریانس توجیه شده 83 درصد قرار گرفتند. نتایج نشان داد مولفه‎های 1 تا 3 شامل مولفه عملکرد، مولفه کیفیت علوفه و مولفه شاخص شدت بیماری محسوب شدند. در تجزیه خوشه‎ای جمعیت‎های 3001، 9263،15353، 4083، اشنویه و پلی کراس در خوشه‎ 2 قرار گرفتند که این جمعیت‏ها دارای شاخص شدت بیماری عمدتا متحمل تا نیمه متحمل و از لحاظ عملکرد علوفه پرمحصول بودند.