ارزیابی کیفیت محیط زیست شهری (نمونه موردی: سکونتگاه های شهری استان اردبیل)

تاثیر انسان بر محیط زیست به طور روز افزون از آثار حیات شهری ناشی می شود که این خود ناشی از رشد جمعیت انسانی و تا حدودی نتیجه پیشرفت فنآوری میباشد. شهرها نیز به عنوان مراکز جذب جمعیت با مسائل و مشکلات متعدد و مختلف زیست محیطی مانند آلودگی هوا، صدا، تولید زباله، آلودگی آب ها و… روبرو هستند که این امر خود منجر به افزایش شدت فشارهای وارده بر محیط زیست و در نتیجه بروز انواع آلودگی های زیست محیطی شده است. از این رو پژوهش حاضر با هدف سنجش و ارزیابیکیفیت محیط زیست شهری با رویکردی توصیفی- تحلیلی در سکونتگاه های شهری استان اردبیل انجام شده است. برای رسیدن به هدف تحقیق 5 مولفه زیست محیطی (محیط طبیعی، انرژی، محیط اجتماعی، فرهنگی و تفریحی و اشتغال) در قالب 30 شاخص مورد ارزیابی قرار گرفته است. ضریب اهمیت هریک از متغیرها با استفاده از آنتروپی شانون استخراج شد. مدلهای به کاربرده شده برای تجزیه و تحلیل داده هاPROMETHEE و GAIA به کمک نرم افزار Visual PROMETHEE میباشد. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که سکونتگاه های شهری شهرستان کوثر با امتیاز2674/0 دارای شرایط کاملا مطلوب، بیله سوار، نمین، سرعین و نیر با امتیازات1281/0، 1147/0، 0994/0و0924/0 دارای شرایط مطلوب، مشکین شهر با امتیاز0369/0 در شرایط نسبتا مطلوب، گرمی، خلخال و اردبیل با امتیازات منفی 0704/0-، 1359/0- و 2098/0- از شرایط نامطلوب و شهرستان پارس آباد با امتیاز منفی3228/0- در رتبه آخر و در وضعیت کاملا نامطلوب قرار دارد. براساس تحلیل گایا وضعیت شهرستان پارس آباد نسبت به 30 شاخص مورد استفاده درپژوهش نشان دهنده این است که تنها در شاخص نسبت تعداد انشعاب فعال فاضلاب شهری به جمعیت شهری در وضعیت ایده آل قرار دارد. به طور کلی نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که وضعیت زیست محیطی در شهرستانهایی که جمعیت شهری بیشتری دارند به مراتب نامطلوب تر از شهرستانهایی است که جمعیت شهری کمتری دارند.