تغییرات مکانی کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از زمین آمار

آلودگی منابع آب زیرزمینی در حال حاضر یکی از مهم ترین مسائل زیست محیطی محسوب می شود. با توجه به کاربری های متعدد حوضه آبخیز پیرانشهر (مساحت حدود 23385 هکتار) در استان آذربایجان غربی این آبخیز به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب گردید. در این مطالعه، از 145 چاه آب زیرزمینی چاه مقادیر آلاینده های کیفی در سطح آب های زیرزمینی آبخیز مذکور نمونه برداری شد. پس از بررسی واریوگرام و مشخص شدن مکانی بودن تغییرات پارامترهای مورد بررسی، اقدام به میان یابی پارامترها به روش های مختلف درون یابی فوق الذکر شد، بدین ترتیب نقشه پراکنش مکانی آن ها نیز تهیه شد. با استفاده از ریشه دوم میانگین مربع خطا، بهترین مدل ارزیابی با کمترین مقدار این پارامتر انتخاب شد. نتایج نشان داد که پارامترهای سختی کل، منیزیم، کلسیم و اسیدیته با استفاده از روش تخمین گر توابع شعاعی و پارامتر سدیم با استفاده از روش عکس فاصله و پارامتر کل مواد جامد محلول با استفاده از کریجینگ نمایی و نیترات با استفاده از کریجینگ معمولی کمترین مقدار ریشه دوم میانگین مربع خطا را داشته است. همچنین نتایج نقشه های به دست آمده از زمین آمار نشان داد که همه پارامترها به جز دو پارامتر سدیم و سختی در کل منطقه برای شرب بدون محدودیت هستند. توزیع مکانی نیترات در آب زیرزمینی منطقه نشان می دهد که غلظت نیترات در مناطق با قابلیت نفوذ بالا و کاربری کشاورزی و اراضی بایر (شرق و جنوب حوضه) بالاترین مقادیر را داشته است. نتایج نشان می دهد که آب منطقه به سمت کیفیت نامطلوب پیش می رود که نتیجه برداشت بیش از حد برای مصارف کشاورزی منطقه است.