مطالعه اثرات حفاظتی عصاره سیاه دانه بر سمیت کبدی سیسپلاتین در موش صحرایی

سیسپلاتین به عنوان یک داروی ضدسرطان، در دوزهای بالا برای کبد سمی می باشد. مشخص شده است که استرس اکسیداتیو در سمیت سیسپلاتین دخیل است. با توجه به خواص آنتی اکسیدانی سیاه دانه، این مطالعه برای ارزیابی اثرات محافظتی عصاره سیاه دانه در برابر سمیت کبدی سیسپلاتین در موش صحرایی انجام گردید. 40 سر موش صحرایی نر ویستار به طور تصادفی در چهار گروه مساوی تقسیم گردید. گروه 1 به عنوان شاهد انتخاب شد. به گروه های 2 و 4 عصاره سیاه دانه (mg/kg250) به مدت 15 روز متمادی گاواژ گردید. گروه های 3 و 4 تک دز سیسپلاتین (mg/kg 5/7) را در دهمین روز آزمایش به روش داخل صفاقی دریافت کردند. در پایان، سطوح سرمی آنزیم های آسپارتات و آلانین آمینوترانسفراز و لاکتات دهیدروژناز و بیلی روبین تام، آلبومین و پروتئین تام اندازه گیری شد. میزان مالون دی آلدئید و فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، گلوتاتیون پراکسیداز و گلوتاتیون ردوکتاز نیز در هموژنات بافت کبد اندازه گیری شد. برای ارزیابی آسیب شناسی بافتی، نمونه هایی از کبد جدا و مقاطع بافتی با استفاده از روش معمول رنگ آمیزی هماتوکسیلین ائوزین تهیه شد. در نهایت، یافته های بیوشیمیایی با نتایج بافتی تطبیق داده شد. در گروه 4، عصاره سیاه دانه به طور معنی داری میزان افزایش یافته آنزیم های شاخص آسیب کبد و بیلی روبین تام را کاهش و سطوح کاهش یافته آلبومین و پروتئین تام سرم را به طور معنی داری افزایش داد. در این گروه، عصاره سیاه دانه به طور معنی داری میزان پراکسیداسیون لیپیدی را کاهش و سطوح آنتی اکسیدان های کبد را افزایش داد. تغییرات بافتی همراستا با یافته های بیوشیمیایی بود. تیمار با عصاره سیاه دانه، به طور قابل توجهی مانع از بروز تغییرات پاتولوژیک در بافت کبد موش های صحرایی شد و تنها آسیب قابل مشاهده، واکوئولاسیون خفیف سیتوپلاسم هپاتوسیت ها به خصوص در اطراف وریدچه مرکزی بود. نتایج این مطالعه نشان داد عصاره سیاه دانه با خواص آنتی اکسیدانی خود، کبد موش های صحرایی را در برابر سمیت سیسپلاتین محافظت می کند.