اثربخشی مداخله جیره عاطفی بر رابطه والد-کودک و استرس والدینی مادران خردسالان با علائم شبه اتیسم در معرض دایه گری دیجیتالی

در سال های اخیر استفاده افراطی از وسایل دیجیتال در خردسالان افزایش چشمگیری داشته است و این استفاده افراطی پیامدهای نامناسب جسمانی، شناختی، هیجانی، اجتماعی و روانی از جمله تضعیف رابطه والد-کودک را به دنبال داشته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثربخشی مداخله جیره عاطفی بر غنی سازی رابطه والد-کودک و کاهش استرس والدینی در مادران خردسالان در معرض دایه گری دیجیتالی انجام شد.

طرح پژوهش شبه تجربی از نوع پیش آزمون-پس آزمون-پیگیری بدون گروه کنترل بود. 12 نفر از خردسالان در معرض دایه گری دیجیتالی با علائم اتیسم که به مرکز اتیسم آوا مراجعه کردند به صورت در دسترس به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و به مدت 2 ماه مداخله جیره عاطفی دریافت کردند. برای ارزیابی اثربخشی مداخله از فرم کوتاه مقیاس رابطه والد-کودک (1994) و فرم کوتاه مقیاس استرس والدینی (1990) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS25 استفاده شد.

نتایج آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر نشان داد که شرکت در مداخله جیره عاطفی سبب کاهش میزان مواجهه خردسالان با وسایل دیجیتال، افزایش نزدیکی و کاهش تعارض در رابطه بین والد-کودک، کاهش استرس و آشفتگی والدین و نیز بهبود تعاملات ناکارآمد بین والدین و کودک شده است. اندازه اثر مداخله بر کاهش میزان استفاده از وسایل دیجیتال بزرگ و بر مولفه های استرس والدینی و نزدیکی-تعارض رابطه بین والد-کودک متوسط بود و اثربخشی پس از گذشت دو ماه از اتمام مداخله پایدار بود.

بر اساس یافته ها، آموزش به والدین برای غنی سازی عاطفی رابطه با کودک در معرض دایه گری دیجیتالی با کاهش میزان مواجهه با وسایل دیجیتال، بهبود رابطه والد-کودک و کاهش استرس والدینی همراه بود؛ بنابراین از این روش می توان برای غنی سازی زندگی خردسالانی که در معرض دایه گری دیجیتالی بوده اند، استفاده کرد.