بررسی خصوصیات مهندسی خاک های شهر کرمان و عوامل موثر بر میزان رمبندگی آنها

خاک های رمبنده (لس ها) به طور گسترده ای در نواحی خشک و نیمه خشک در سراسر دنیا توزیع شده و حدود 10% از مساحت کل خشکی های زمین را تشکیل می دهند. این خاک ها به طور معمول دارای ساختار لانه زنبوری نیمه پایدار می باشند که مستعد کاهش حجم زیاد یا رمبش، به محض مرطوب شدن می باشند. در این پژوهش برای تعیین خصوصیات مهندسی نهشته های شهر کرمان علاوه بر گردآوری اطلاعات ژئوتکنیکی موجود، از 30 نقطه در سطح شهر نمونه گیری انجام شده است. پراکنش نقاط بگونه ای طراحی شده که پوشش قابل قبولی در سطح شهر داشته باشند. جهت تعیین نوع کانی ها و همچنین بررسی ساختار خاک و نحوه ی آریش دانه ها به ترتیب از روش XRD و تصاویر میکروسکوپ الکترونی استفاده شد. در بررسی تصاویر میکروسکوپ الکترونی نمونه هایی که میزان رمبندگی بالایی نشان می دهند، دارای ساختار باز و منافذ بین دانه ای می باشند. در بخش های مرکزی شهر دانه های خاک عموما دارای اتصال گوشه به گوشه بوده و در ساختار آنها نظم مشخصی دیده نمی شود و آرایش ذرات تصادفی و بی نظم می باشد و رمبندگی کمی نشان می دهند. علاوه بر نحوه ی آرایش دانه ها در برخی نمونه ها وجود مواد انحلال پذیر از جمله بلورهای کلسیت و نمک نقش مهمی در میزان رمبندگی خاک ایفا می کنند. جهت ارزیابی پتانسیل رمبندگی از معیارهای دنیسف، هولتز و هیلف، آیین نامه ساختمانی روسیه و آیین نامه ASTM که متداول ترند، استفاده شده است. بر اساس نتایج بدست آمده خاک های شهر کرمان عمدتا در محدوده خاک های مستعد رمبندگی قرار می گیرند.