تحلیل فضایی سطوح توسعه یافتگی منطقه آذربایجان (مطالعه موردی: شهرستانهای استان آذربایجان غربی،آذربایجان شرقی، اردبیل)

توسعه سریع و شتابان شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه و تمرکز روز افزون جمعیت و فعالیتها در برخی از مناطق، توازن و تعادل منطقهای را برهم زده است. چنین ویژگی را میتوان معلول سیاستهای رشد قطبی شدن دانست که در نتیجه آن بخش عمده ای از امکانات کشور در یک یا چند منطقه متمرکز و سایر مناطق از فرآیند توسعه باز میمانند. برای ایجاد تعادل مکانی و نظم فضایی، علم برنامهریزی منطقهای مطرح و هدف آن رفع نابرابری های منطقهای و ناحی های میباشد. در همین راستا هدف اصلی این پژوهش سنجش درجه توسعهیافتگی شهرستانهای منطقه آذربایجان براساس شاخصهای توسعه به منظور دستیابی به میزان و علل نابرابری های منطقهای همراه با ارائه راهکارهایی برای کاهش عدم توسعه یافتگی نواحی میباشد. این تحقیق با استفاده از روش های توصیفی_ تحلیلی انجام گرفته و رویکرد حاکم بر آن از نوع کاربردی میباشد. داده های تحقیق از سالنامه آماری استانهای اردبیل، آذربایجان غربی و شرقی در سال 1390 جمع آوری شده و با استفاده از نرم افزارهای GIS و SPSS و همچنین روش های تاپسیس، تحلیل خوشهای و ضریب همبستگی اسپیرمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتهاند. نتایج تحقیق نشان میدهد؛ توزیع فضایی توسعه در سطح شهرستانهای منطقه آذربایجان نابرابر است. و مراکز استانها در سطح اول توسعه در منطقه قرار دارند. در بعد جمعیتی نیز همبستگی بالایی بین تراکم جمعیت و میزان توسعه یافتگی شهرستانهای منطقه دیده میشود.