ارزیابی فقهی انجام تحقیقات پزشکی بر روی انسان و حیوان

انجام آزمایش های پزشکی بر روی انسان های داوطلب (سالم یا بیمار) ، حیوانات یا نباتات، جهت بررسی اثر داروهای رایج و جدید، یکی از مراحل مهم در کشف و تولید داروها و روش‏های درمانی جدید است. پژوهش حاضر تلاش می کند با روش کیفی، آزمایش های تحقیقاتی پزشکی را با توجه به ضرر قطعی یا احتمالی ناشی از آن ها و رضایت افراد داوطلب، مورد بررسی فقهی قرار دهد. یافته‏های تحقیق نشان از آن دارد که مطابق با اصل اباحه انجام آزمایش های تحقیقاتی پزشکی، به منظور دستیابی به درمان بیماری‏ها، به شرط رضایت فرد داوطلب، مجاز است، البته اگر علم یا احتمال عقلایی ورود ضرر وجود داشته باشد، انجام آن مجاز نبوده در این زمینه تفاوتی بین آزمایش بر روی مسلمان و غیر مسلمان نیست و در صورتی که ضرورتی ایجاب کند، با تحقق ضوابط و شرایط ضرورت انجام آزمایش مجاز می گردد.