بررسی اثر مقادیر مختلف کلسیم و منیزیوم بر تغییرات سلولی - تکوینی ریزغده های سیب زمینی در شرایط درون شیشه ای

گیاه سیب زمینی (Solanum tuberosum L.) ، گیاه زراعی و بسیار مهم دنیا است. روش تکثیر این گیاه عمدتا از طریق غیرجنسی است. روش های مرسوم و سنتی در تکثیر غیر جنسی گیاه با مشکلات مهمی مواجه است. اما ریزغده های سیب زمینی حاصل از کشت بافت جایگزین مناسبی برای غده های بذری است. هدف از این پژوهش بررسی اثر غلظت های مختلف CaCl2 و MgSO4 در محیط های کشت در شیشه بر تغییرات سلولی تکوینی ریز غده های حاصل از کشت بافت این گیاه است. در این پژوهش از محیط های کشت آزمایشگاهی جامد و مایع برای تهیه گیاهچه استریل والقای ریزغده زایی استفاده شد. در محیط های ریزغده زایی غلظت هر یک از ترکیبات حاوی کلسیم و منیزیوم 0، 5/0، 1، 5/1 و 2 برابر حد تعیین شده در محیط کشت استاندارد MS در نظر گرفته شد. ریزغده زایی درتناوب نوری صورت گرفت. به منظور بررسی های تکوینی و تشریحی ریز غده ها، پس از تشکیل ریزغده ها، ابعاد طولی و عرضی آنها، تغییرات تعداد و ابعاد سلول ها و محتوای نشاسته در سلول های بافت پارانشیم پوست و مغز سنجیده شد. نتایج آماری معنی دار نشان داد در غلظت های مختلف CaCL2 بیشترین تعداد ردیف های سلولی متعلق به محیط کشت با غلظت نیم تا یک برابر غلظت این ترکیب در محیط کشت استاندارد بود و از نظر تعداد دانه های نشاسته ریزغده های تکوین یافته در محیطی با غلظت برابر با غلظت استاندارد این ترکیب درمحیط کشت، بیشترین مقدار را نشان دادند. در گروه های MgSO4 هر چند حضور حداقل مقدار منیزیوم برای تشکیل ریز غده ضروری است اما بر تغییرات سلولی بافتی ریزغده ها و میزان نشاسته اثر آماری معنی داری ندارد. بنابراین غلظت های استاندارد محیط کشت از این دو ترکیب تا نیمی از مقدار آن ها، بهترین محیط در کیفیت ریزغده ها می باشد.