رابطه شرم مادر و هوش موفق (تحلیلی، عملی، خلاق) در فرزند: نقش میانجی نگرشهای ناکارآمد در فرزند

پژوهش حاضر با هدف بررسی روابط مستقیم و غیر مستقیم شرم در مادر با هوش موفق (تحلیلی، عملی و خلاق) در فرزند بر اساس نقش میانجی نگرشهای ناکارآمد (اهمیت قضاوت دیگران، نیاز به خشنودی دیگران، نیاز به تایید دیگران، آسیب پذیری و ایده ال گرایی) در فرزندان انجام شده است. جامعه پژوهش همه مادران سرپرست خانوار دارای فرزند نوجوان تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی (ره) اسلامشهر و فرزندان نوجوان مشغول به تحصیل آنها در مدارس عادی مقطع متوسطه بوده است. پس از ارائه مقیاس شرم ریزوی (2009) به مادران (250 نفر) به منظور تفکیک مادران دارای تجربه شرم، پرسشنامه های هوش موفق گریگورنکو و استرنبرگ (2002) و نگرشهای ناکارآمد وایزمن و بک (1978) در اختیار فرزندان آنها (250 نفر، 18-15 سال) قرار گرفت. تحلیل داده ها با تعداد نهایی 245 نفر (به دلیل افت آزمودنی) با رگرسیون چند متغیره و بر اساس تحلیل مسیر صورت گرفت. یافته هاحاکی از عدم رابطه مستقیم شرم مادر با هوش موفق و ابعاد آن است. همچنین شرم با میانجی گری نگرشهای ناکارآمد اهمیت قضاوت دیگران و آسیب پذیری با هوش موفق، هوش عملی و هوش تحلیلی رابطه دارد. نگرش ناکارآمد اهمیت قضاوت دیگران نیز میانجی رابطه شرم مادر با هوش خلاق است. بنابراین شرم مادر به طور غیرمستقیم با افزایش نگرشهای ناکارآمد در فرزند، هوش موفق و ابعاد آن را در فرزند کاهش می دهد. نگرشهای ناکارآمد و اساسا سازه های شناختی یکی از میانجی های مهم تاثیرگذاری شرم به منزله یک گرایش کلی شخصیتی و هیجانی در مادر بر عملکرد شناختی فرزند است.