ارزشیابی اقتصادی برنامه ملی پیشگیری از بتاتالاسمی ماژور در دانشگاه علوم پزشکی مازندران

تالاسمی ماژور یکی از مشکلات مهم سلامتی و قابل پیشگیری است. با توجه به گذشت دو دهه از اجرای برنامه ملی پیشگیری از بتا تالاسمی ماژور در ایران، مطالعه حاضر به منظور مقایسه هزینه ها و نتایج اجرای برنامه از سال 1389 لغایت 1393 در دانشگاه علوم پزشکی مازندران انجام شد. این مطالعه یک پژوهش توصیفی- تحلیلی با رویکرد ارزشیابی اقتصادی است. داده های مورد نیاز از فرم های آماری معاونت بهداشتی و هزینه آزمایشات تشخیص ژنتیک و پزشکی قانونی براساس تعرفه های خدمات تشخیصی و درمانی استخراج شد. سایر هزینه ها با استفاده از مقالات استاندارد در کشور، مصاحبه با محققین و کارشناسان تعیین گردید. کلیه هزینه ها بر اساس ارزش اقتصادی سال 1393 و در نرم افزار Excel 2007 مورد محاسبه قرار گرفت. مجموع هزینه های مستقیم (متغیر و ثابت) پزشکی، مستقیم غیرپزشکی و غیرمستقیم اجرای برنامه ملی پیشگیری در یک سال به طور متوسط، بالغ بر 18, 418, 872, 744 ریال بود. هم چنین متوسط هزینه پیشگیری از یک مورد تولد در سال 341،090،236 ریال برآورد شد. نسبت هزینه های پیشگیری به درمان 1 به 12 بود. طی 5 سال اجرای برنامه ملی از تولد 270 جنین مبتلا به بیماری تالاسمی پیشگیری به عمل آمد. موفقیت برنامه ملی پیشگیری در مازندران به میزان 95 درصد است. تحلیل هزینه- منفعت نشان داد که برنامه پیشگیری از تالاسمی در مازندران بسیار سودمند می باشد و فارغ از شیوع بالای تالاسمی در مازندران، اثربخشی اجرای این برنامه بهداشتی در این دانشگاه بسیار چشمگیر بوده است.