تخمین تخلخل با استفاده از نشانگرهای لرز های در یکی از میادین نفتی جنوب ایران

تحلیل وی‍ژگی‌های امواج صوتی حاصل از بازتابش آن بر سنگ‌شناسی‌های مختلف موجب گردیده است که داده‌های لرزه‌نگاری یکی از روش‌های معمول و کارآمد در اکتشاف منابع هیدروکربوری باشد. استفاده از نشانگرهای لرزه‌ای به‌خصوص مقاومت صوتی در تخمین خواص مخزنی (تخلخل و تراوایی) و روش کلاسه‌بندی لرزه‌ای جهت شناسایی نوع و تغییرات لیتولوژی و همچنین کانال‌های زیرسطحی کاربرد عمده‌ای پیدا کرده است، به‌طوری‌که سبب شناسایی مناسب لایه‌های زیرسطحی و موجب کاهش ریسک در حفاری شده است. این تحقیق به منظور بررسی تغییرات تخلخل در یکی از میادین جنوب ایران با در دست داشتن نمودارهای چاه‌پیمایی (نظیر نمودارهای چگالی، صوتی‌و تخلخل) و داده‌های لرزه‌ای، ابتدا تفسیر افق‌ سازندهای ایلام و سروک انجام و نقشه عمقی این سازندها تهیه شده است. در ادامه نمودارهای پتروفیزیکی مورد بررسی قرار گرفته و تصحیحات لازم با استفاده از مدل‌های فیزیک سنگی صورت گرفته است. سپس با استفاده از روش وارون‌سازی بر پایه مدل، مقاومت صوتی استخراج شده و در ادامه از روش‌های تحلیل چند نشانگر، مکعب تخلخل محاسبه گردید. در جهت تخمین تخلخل، از مکعب مقاومت صوتی و دیگر نشانگرها به روش چند نشانگری استفاده شده و در نهایت مشخص شد که تعداد شش نشانگر دارای کمترین خطا جهت تخمین تخلخل بوده است. به منظور کنترل کیفی نتایج وارون‌سازی، تخلخل بدست آمده از وارون‌سازی و همچنین تخلخل واقعی در محل چاه باهم برازش داده شد و ضریب همبستگی 87% بدست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که نشانگرهای مختلف تاثیر قابل توجهی در تخمین تخلخل بوسیله وارون‌سازی لرزه‌ای دارند. همچنین نتایج نشان داد وارون‌سازی مقاومت لرزه‌ای بر پایه مدل می‌تواند ویژگی‌های ناحیه مخزن را متمایز و بصورت تغییرات مقاومت صوتی با عمق ترسیم نماید. منطقه مورد مطالعه در فروافتادگی دزفول در جنوب باختری راندگی اصلی زاگرس واقع شده است، بدلیل اینکه اکثر میادین نفتی مهم ایران در این منطقه تمرکز دارد، این منطقه حایز اهمیت می‌باشد. همچنین این منطقه دارای سازندهای مخزنی متعددی نظیر آسماری، ایلام و سروک می‌باشد، که در این مطالعه وارون‌سازی در محدوده سازند ایلام انجام شده است.