تجارب ناقلین هپاتیت B از کتمان بیماری: یک مطالعه ی کیفی

بیماری هپاتیت B یکی از عمده ترین مشکلات بهداشتی در جهان به خصوص در کشورهای در حال توسعه به شمار میرود. درک و آگاهی از آنچه که مبتلایان در زندگی با این پدیده تجربه میکنند ضروری است. هدف از مطالعه حاضر تبیین تجربیات درک شده ی این بیماران از کتمان بیماری بود. این مطالعه ی کیفی با رویکرد تحلیل محتوا صورت گرفت. جمع آوری داده ها با 18 مصاحبه ی بدون ساختار و عمیق با ناقلان هپاتیت B در مراکز بهداشتی-درمانی و مشاوره بیماری های کبد و گوارش شهرهای آمل، بابل و تبریز، طی سالهای 1394 - 1393 انجام شد. نمونه گیری به صورت هدفمند بود و کلیه مصاحبه ها ضبط و کلمه به کلمه بازنویسی گردیدند و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی از نوع قراردادی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. تحلیل داده ها منجر به استخراج مضمون کتمان بیماری شد. این مضمون با سه طبقه فرعی شامل عادی جلوه دادن رفتارهای اجتماعی، کوچک نمایی بیماری، مخفی سازی بیماری (زندگی با اسرار) نمایان گردید. تحلیل تجارب مشارکت کنندگان نشان داد که یکی از تجارب متداول و مهم شرکت کنندگان جهت تداوم تعاملاتشان، کتمان بیماری بود که به اشکال گوناگون در حالات و شرایط مختلف زندگی آنان وجود داشت. بر اساس نتایج، بیماران مبتلا به هپاتیت B برای ادامه ی زندگی عادی و محافظت خود از نگاه های منفی و تحقیرآمیز دیگران، مجبورند بیماریشان را از دیگران مخفی نمایند. لذا بایستی بر لزوم برنامه های آموزشی و مشاورهای در خصوص ابعاد مختلف این بیماری و اطلاع رسانی مناسب در جامعه تاکید نمود.