روز سبت و حدود دین در اندیشه حکیم ناصر خسرو

مفهوم روزهای آفرینش، که در روز مقدس هفتم یا سبت، به منتهای اوج خود نیل می یابد، در هرسه مذاهب ابراهیمی حضور گسترده ای دارد. با وجود این که شماری از مومنان استنباط موثق و صحیحی از این روزها داشتند، دیگر متورعان ابرام می ورزیدند که این آموزه، معنای باطنی ژرفی داشته است. به واقع، در سنت اسلامی، کسانی که از نقش عقل برای مکاشفه ایمان و کتاب مقدس پشتیبانی می کنند، از کاربرد تاویل نیز حمایت می نمایند. به عبارتی دقیق تر، واژه عربی تاویل، دلالت به بازگشت یا رجعت به مبدا یا منبع چیزی دارد. اسماعیلیان، در مقام یکی از دو شعب اصلی شیعیان، از سرآمدان و حامیان شاخص و برجسته تاویل محسوب می شوند. در این راستا، مقاله حاضر به بررسی چگونگی وقوع آفرینش و رابطه آن با سلسله مراتب دین (حدود دین)، در مقام پیشوا و هادی مومنان به سوی رستگاری غایی، در اندیشه حکیم ناصر خسرو، شاعر شهیر فارسی و یکی از بزرگان و رجال اسماعیلی، می پردازد.