مطالعه تطبیقی هنر ایران و ترکیه در بستر تحولات اجتماعی دوران مدرن

سیاست نوسازی و غربی سازی که توسط رضاشاه و آتاتورک در دهه های 1920 و 1930 میلادی اجرا شد، تاثیرات عمیقی در ایران و ترکیه داشت. در پژوهش حاضر به مطالعه تطبیقی تحولات فرهنگی و هنری ایران و ترکیه در بستر رشد و توسعه مدرنیزاسیون خواهیم پرداخت. درنیزاسیون در قالب جریانی فراگیر، به تجربه های مشترکی در هنرآفرینی کشورهای پیرامونی منجر شده است. بر این مبنا، در مقاله حاضر این پرسش دنبال خواهد شد که: چگونه جریان های مشترکی در نقاشی ایران و ترکیه در مقطع زمانی مورد اشاره پدید آمد؟ چگونه هنرمندان دو کشور در مقاطع زمانی تقریبا مقارن، گرایش های هنری مشابهی داشته اند؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که در دوران توسعه مدرنیزاسیون، سه گرایش عمده در هنر نقاشی ایران و ترکیه به وجود آمده است: گرایش اول، طبیعت گرایی به شیوه آکادمیک اروپایی در قالب نقاشی چهره، منظره و طبیعت بی جان؛ گرایش دوم، نوگرایی با تاثیر از جریان هنر مدرن اروپا در قالب سبک هایی همچون اکسپرسیونیسم و کوبیسم؛ و گرایش سوم، بازگشت به هویت تاریخی و رجوع به عناصر فرمی هنرهای سنتی با بیانی مدرن در قالب انتزاعی. در نتیجه می توان گفت همان گونه که مدرنیزاسیون شک لگیری ساختاری مشترک را در عرصه سیاسی دو کشور در پی داشته، در عرصه جریان های هنری نیز تحول مشترکی را پدیدار کرده است