ارزیابی کارخانجات فرآورده های گوشتی و کنسروی بر اساس پیاده سازی برنامه های پیش نیازی جهت استقرار سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی در شهر اصفهان

سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی (Food Safety Management System یا FSMS)، ابزاری جهت کنترل خطرات تهدیدکننده در زنجیره تولید می باشد. اولین گام در جهت استقرار این سیستم، رعایت برنامه های پیش نیازی (Prerequisite programs یا PRPs) شامل اصول تولید خوب (Good manufacturing practices یا GMP)، اصول بهداشت خوب (Good hygiene practices یا GHP)، اصول آزمایشگاهی خوب (Good laboratory practices یا GLP)، سیستم آنالیز خطر نقطه کنترل بحرانی (Hazard Analysis Critical Control Point یا HACCP) و سیستم مدیریت کیفیت ایزو (International Standard Organization یا ISO) است. این برنامه ها در سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران توسط چک لیستی تحت عنوان PRPs جهت بررسی وضعیت کارخانجات تولیدی فرآورده های غذایی به کار می رود. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کارخانجات فرآورده های گوشتی و کنسروی بر اساس پیاده سازی PRPs جهت استقرار FSMS در شهر اصفهان صورت گرفت. در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، 33 کارخانه فرآورده گوشتی وکنسروی در شهر اصفهان طی سال های 1395 و 1396 به روش سرشماری بررسی گردید. ارزیابی کارخانجات بر اساس چهار درجه کیفی A، B، C و D با تکمیل اطلاعات از طریق چک لیست PRPs صورت گرفت. معیارهای توصیفی و مقایسه آن ها در نرم افزار SPSS ارزیابی شد. در سال های 1395 و 1396 به ترتیب 4/39 و 4/42 درصد کارخانجات فرآورده های گوشتی و کنسروی اصفهان در درجه کیفی C با بیشترین فراوانی قرار داشتند. این کارخانجات در زمینه رعایت اصول ISO و HACCP بیشترین ضعف را داشتند. ارتقا در امتیازات چک لیست PRPs کلیه کارخانجات در سال 1396 نسبت به سال 1395 مشاهده شد. استقرار FSMS با رعایت کلیه اصول PRPs امکان پذیر می باشد. پیشنهاد می شود آموزش لازم به مدیران کنترل کیفیت و مسوولان فنی کارخانجات تولیدی فرآورده های غذایی در خصوص اهمیت پیاده سازی این برنامه ها در رسیدن به فرآورده های غذایی ایمن و سالم داده شود.