عوامل اجتماعی تاثیرگذار بر تشدید و اصلاح رفتار مخاطره آمیز موتورسواران: نتایج یک مطالعه تحلیلی در تهران

هر ساله حوادث ترافیک در جاده های ایران هزاران کشته و زخمی بر جای می گذارد. از آن جا که رفتارهای ترافیک در بافت های مختلف فرهنگی- اجتماعی تفاوت دارد، لازم است تا نقش عوامل تسهیل گر اتخاذ رفتارهای مخاطره آمیز موتورسواران از جمله عوامل اجتماعی مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر عوامل اجتماعی بر تشدید و اصلاح رفتار مخاطره آمیز در موتورسواران انجام شد. این مطالعه از نوع مقطعی- توصیفی- تحلیلی بود که از آذر تا بهمن سال 1395 با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انجام شد. نمونه ها را 138 موتورسوار مراجعه کننده به ستاد ترخیص شهر تهران که موتورسیکلتشان به دلیل تخلف رانندگی توقیف شده بود، تشکیل داد. داده ها به کمک پرسش نامه خودساخته که از تحقیقات قبلی استخراج شده بود، جمع آوری گردید و سپس با استفاده از آزمون 2χ در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. میانگین سنی مشارکت کنندگان 50/7 ± 35/26 سال (طیف سنی 56-16 سال) بود که 4/63 درصد آن ها مجرد بودند. همچنین، 4/26 درصد تحصیلات زیر دیپلم،
3/40 درصد دیپلم و 3/33 درصد تحصیلات دانشگاهی داشتند. بر اساس نتایج آزمون 2χ، بین رفتار پلیس و اصلاح رفتارهای پرخطر موتورسواران ارتباط معنی داری وجود داشت (004/0 = P)، اما در سایر موارد مانند تاثیر دوستان و خانواده ارتباط معنی داری مشاهده نشد. با توجه به این که شرکت کنندگان معتقد بودند که پلیس، خانواده، دوستان و سایر رانندگان بر اصلاح و یا تشدید رفتار مخاطره آمیزشان موثر می باشند، با مداخله در این عوامل می توان منجر به کاهش رفتارهای پرخطر راکبان موتورسیکلت شد.