تاثیر بیوچار بر حاصلخیزی خاک و کارایی مصرف آب در سیاه دانه (.Nigella sativa L) تحت شرایط تنش خشکی

به منظور بررسی تاثیر بیوچار بر حاصلخیزی خاک و کارایی مصرف آب در سیاه دانه (Nigella sativa L.) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 95-1394در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. تیمارها شامل آبیاری به عنوان عامل اصلی در سه سطح 100درصد، 70 و 40درصد نیاز آبی و کرت های فرعی شامل فاکتور بیوچار در سه سطح شامل بدون بیوچار، 10 تن در هکتار بیوچار و 20 تن در هکتار بیوچار و کود شیمیایی در دو سطح شامل بدون مصرف کود و مصرف کود بود. نتایج نشان داد که مصرف20 تن در هکتار بیوچار بیشترین تاثیر را بر درصد نیتروژن خاک، میزان پتاسیم، درصد مواد آلی و کربن زیست توده میکروبی خاک داشت ولی اثر بیوچار بر میزان فسفر قابل دسترس خاک معنی دار نبود. نتایج مرتبط با گیاه سیاه دانه نشان داد که با وجود معنی دار نبودن اثر ساده بیوچار بر صفات گیاه، اثر متقابل آن با کود شیمیایی و نیاز آبی معنی دار شد. بیشترین کارایی مصرف آب بر اساس عملکرد دانه در تیمارهای آبیاری بر اساس 70 درصد نیاز آبی به همراه مصرف کود شیمیایی (I2F2) و 10 تن در هکتار بیوچار به همراه مصرف کود شیمیایی (B2F2) مشاهده شد. اثرات متقابل آبیاری، بیوچار و کود شیمیایی تاثیر معنی داری بر عملکرد دانه و عملکرد کاه و کلش در سیاه دانه داشت و بیشترین تاثیر مربوط به تیمار آبیاری بر اساس 70 درصد نیاز آبی به همراه 10 تن در هکتار بیوچار و کودشیمیایی (I2B2F2) بود. به طور کلی، استفاده از بیوچار در مناطق خشک و نیمه خشک علاوه بر بهبود خصوصیات خاک، جذب آب و عناصر غذایی توسط گیاه را افزایش داده و با تاثیر بهینه بر عملکرد، میزان آب مصرفی در سیاه دانه را کاهش داده و باعث صرفه جویی در مصرف آب می شود.