بررسی پتانسیل منابع آبی کارست پرآو-بیستون به عنوان منابع تامین آب پایدار اکوسیستم های زاگرس

آب‏های زیرزمینی یکی از منابع طبیعی مهم جهانی برای جوامع و نیز فعالیت‏های کشاورزی و صنعتی هستند. یکی از منابع مهم کارست، منابع آبی آن است. شناخت عوامل موثر در تغذیه چشمه‏ها و همچنین تعیین مناطق با پتانسیل بالای منابع آب کارستی، می‏تواند به ما برای مدیریت منابع آب کمک کند. هدف از تحقیق حاضر، تعیین پتانسیل منابع آب توده کارستی پرآو-بیستون است. برای شناخت منشا کارستی چشمه‏های منطقه مطالعه شده از آنالیز هیدروشیمیایی آب آنها استفاده شد. تیپ آب کربناته، رخساره کلسیک، قرارگرفتن در ناحیه چپ نمودار پایپر و بررسی نسبت مولار، همگی، نشان دهنده منشا کارستی چشمه‏های منطقه مطالعه شده است. در پژوهش حاضر با استفاده از مدل TOPSIS و بررسی هشت متغیر سنگ‏شناسی، تراکم گسل، بارش، تراکم آبراهه، شیب، ارتفاع، جهت شیب و پوشش گیاهی، به تعیین پتانسیل منابع آب زیرزمینی در توده کارستی پرآو-بیستون اقدام شد. به این منظور، برای استانداردسازی لایه‏ها از منطق فازی و برای تعیین وزن هر یک از لایه‏ها از روش تحلیل سلسله‏مراتبی (AHP) استفاده شد. در نهایت با اجرای مدل، نقشه پتانسیل منابع آب کارست منطقه مطالعه شده به دست آمد. بررسی نقشه نهایی، بیان کننده تاثیر زیاد دو عامل سنگ‎شناسی و گسل‎ها در پتانسیل منابع آب کارست هستند، به طوری که طبقات با پتانسیل بالا، منطبق بر سازند‎های ضخیم‎لایه آهکی با تراکم زیاد گسل‎ها و شکستگی‎های محلی اند. از نظر سنگ‎شناسی، طبقه با پتانسیل خیلی زیاد منطبق بر واحد آهک بیستون با خالص‏ترین نوع آهک و بخش‎هایی از رادیولاریت‎هاست. در کل، چشمه‏های پرآبی مانند سرابله، بیستون، برناج، شاه حسین و ورمنجه در طبقات با پتانسیل زیاد و خیلی زیاد قرار می‏گیرند که نشان دهنده برآورد مناسب مدل از مناطق با پتانسیل بالای منابع آب کارست است.