تبیین عوامل موثر بر شکل گیری حس تعلق اجتماعی در مجموعه های مسکونی محصور، مورد مطالعاتی: مجموعه های مسکونی شهر همدان

از چند دهه پیش تاکنون، ظهور و گسترش مجموعه های مسکونی برنامه ریزی شده با محدوده های سخت و قابل کنترل، به نام مجموعه های مسکونی محصور و بحث درخصوص پیامدهای اجتماعی زندگی در آن ها، توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده است. در ادبیات مسکن سازی، اختلاف های زیادی در خصوص ادراک حس تعلق اجتماعی، به عنوان شاخصی برای کیفیت زندگی اجتماعی ساکنان مجموعه های مسکونی محصور وجود دارد. مطالعات نشان می دهند که مجموعه های مسکونی محصور می توانند هم موجب افزایش و هم کاهش حس تعلق اجتماعی شوند. با توجه به کارکردهای مهم حس تعلق اجتماعی، این پژوهش سعی کرده است نگاه دقیق تری به عوامل موثر بر شکل گیری و ارتقاء آن در مجموعه های مسکونی محصور داشته باشد. در این تحقیق، با استفاده از روش پیمایش و بهره گیری از شیوه نمونه گیری خوشه ایو توزیع پرسش نامه، حس تعلق اجتماعی 360 نفر از ساکنان بالای بیست سال، سه مجموعه مسکونی محصور در شهر همدان تحلیل شده است. یافته ها نشان می دهد متغیرهای پیوند اجتماعی محلی، اعتماد و کنترل اجتماعی، احساس امنیت، مدت اقامت، استفاده از فضای عمومی و وجود کاربری های مختلط، رابطه معناداری با حس تعلق اجتماعی دارند. مطابق نتایج تحقیق، میزان حس تعلق اجتماعی در میان ساکنان مجموعه های مسکونی مطالعه شده، در حد بالایی نیست. نتیجه تحقیق، تاییدکننده آن دسته از دیدگاه های مخالف در ادبیات است، که بر روی هزینه های اجتماعی مجموعه های مسکونی محصور تاکید می کنند. بر این اساس، مجموعه های مسکونی محصور می توانند یک مانع در برابر تعامل باشند و ممکن است بر مشکلات ایجاد شبکه های اجتماعی که فرصتی برای فعالیت های اجتماعی و اقتصادی فراهم می آورند، بیفزایند.