نقش مصحف «عبدالله بن مسعود» در شکل گیری و حجت یابی قرائت های کوفه

«حمزه»، «کسائی» و «عاصم» سه قاری کوفی قرآن که گزینش ابن مجاهد، نام ایشان را در نظام قرائت های هفتگانه جای داده است، در قرائت خود از «عبدالله بن مسعود»، معلم متقدم کوفیان در قرائت، تاثیر وافر یافته اند. این اثرپذیری در حالی رخ داده است که آن سه تن، ملتزم به رسم الخط مصحف رسمی بوده اند اما مصحف و قرائت عبدالله ، با رسم الخط مصحف رسمی، تطابق نداشته است. به واقع، این اثرپذیری در مواردی است که مصحف رسمی، به دلیل فقدان علائم نگارشی (نقطه، اعراب، الف وسط، تشدید) مجال خوانش های متفاوت را فراهم ساخته است. از دیگر سو، اهل فن، چون در مقام بیان شواهد و قرائن قرائت های قاریان هفتگانه برآمده اند، مصحف عبدالله را حجت قاریان کوفی در پاره ای از مواضع اختلاف قرائت معرفی کرده اند. تحقیق حاضر با ارائه شواهد متعدد، از کارکرد مصحف عبدالله در شکل یابی و رجحان یابی قرائت های کوفی، پرده می بردارد.