اثربخشی آموزش برنامه ارتباط بدون خشونت بر تعامل مادر کودک در مادران با کودک کم توان ذهنی

پیام:
چکیده:
هدف کودکان کم توان ذهنی، علاوه بر مشکلات ارتباطی و اجتماعی، با والدین، برادران و خواهران و معلمان خود هم مشکل دارند. ماهیت پایدار طرد اجتماعی به آسانی سبب انزوای اجتماعی این کودکان می شود. درنتیجه کودکان و بزرگسالان کم توان ذهنی، دوستان کمی دارند. آن ها ناامید هستند، ولی می خواهند دوست داشته شوند. آن ها تلاش می کنند دوستانی پیدا کنند ولی تلاش آن ها، شانسشان را برای تعامل با دیگران به حداقل می رساند و چرخه معیوبی را ایجاد می کند. با توجه به ویژگی هایی که برنامه آموزش ارتباط بدون خشونت دارد، به نظر می رسد این برنامه بتواند مشکلات ارتباطی کودکان کم توان ذهنی را کاهش دهد و تعامل مادرکودک را بهبود بخشد. آموزش برنامه ارتباط بدون خشونت یکی از روش های ارتقای مهارت های ارتباطی والدین با کودکان کم توان ذهنی است، چراکه این والدین با مشکلاتی در ارتباط با فرزندان خود مواجه هستند. امروزه تلاش های زیادی برای بهبود تعامل مادرکودک در مادران کودکان با نیازهای ویژه، به خصوص مادران کودکان کم توان ذهنی صورت می گیرد؛ بنابراین، این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش برنامه ارتباط بدون خشونت بر تعامل مادرکودک در مادران با کودک کم توان ذهنی انجام شد. روش بررسی این پژوهش، یک مطالعه شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را تمام مادران کودکان کم توان ذهنی مرکز روزانه آموزشی و توان بخشی البرز، وابسته به سازمان بهزیستی تشکیل دادند. 30 نفر از مادران کودکان کم توان ذهنی با روش نمونه گیری دردسترس از مرکز توان بخشی البرز واقع در شهرستان البرز استان قزوین انتخاب و سپس در دو گروه جایگزین شدند. گروه آزمایش، در هشت جلسه آموزشی (هفته ای دو جلسه و هر جلسه 90 دقیقه) در برنامه آموزش ارتباط بدون خشونت شرکت کردند، در حالی که به گروه کنترل این آموزش ارائه نشد. ابزار استفاده شده در این پژوهش مقیاس رابطه والد کودک پیانتا (1992) بود. مقیاس رابطه والدکودک پیانتا را مادران برای آزمودنی ها در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. اطلاعات به دست آمده از پرسش نامه در قبل و بعد از مداخله با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری و نسخه 22 نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها در ابتدا مفروضه های عادی بودن و همگنی واریانس کوواریانس متغیرها ارزیابی شد. آزمون کلموگروف اسمیرنوف حاکی از آن بود که همه متغیرها عادی هستند (P>0/05). آزمون باکس هم فرض همگنی واریانس کوواریانس را تایید کرد؛ بنابراین، مفروضه های آزمون آماری تحلیل کوواریانس چند متغیری برقرار است و می توان برای تجزیه و تحلیل داده ها از این آزمون آماری استفاده کرد. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد بین میانگین نمرات پس آزمون رابطه مادر با کودک کم توان ذهنی در گروه های آزمایشی و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد (P<0/001). همچنین نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیری نشان داد که بین میانگین نمرات پس آزمون خرده مقیاس های تعارض، نزدیکی و وابستگی در گروه های آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد (P<0/001). بر اساس مجذور اتا می توان عنوان کرد 67 درصد تغییرات رابطه مادر با کودک کم توان ذهنی به علت اثر مشارکت آزمودنی ها در برنامه آموزشی ارتباط بدون خشونت است. همچنین بر اساس مجذور اتا می توان عنوان کرد به ترتیب 63، 65 و 66 درصد تغییرات هریک از مولفه های تعارض، نزدیکی و وابستگی از مشارکت آزمودنی ها در برنامه آموزشی ارتباط بدون خشونت ناشی می شود؛ بنابراین، می توان نتیجه گرفت آموزش برنامه ارتباط بدون خشونت در بهبود رابطه مادر با کودک کم توان ذهنی تاثیر مثبت داشته است. نتیجه گیری والدین کودکان کم توان ذهنی نسبت به دیگر والدین کودکان استثنایی، به میزان بیشتری در ارتباط با فرزندشان مشکل دارند. برای این کودکان در موقعیت های اجتماعی دوراندیشی نشده است و از حقوق اجتماعی خود محروم می شوند. متاسفانه، آن ها جایگاه اجتماعی منفی را تجربه می کنند که کسب موفقیت را دشوار و به آرزویی همیشگی تبدیل می کند. آموزش ارتباط بدون خشونت موجب بهبود رابطه مادر با کودک کم توان ذهنی می شود؛ بنابراین، برنامه ریزی برای ارائه آموزش برنامه ارتباط بدون خشونت برای مادران با کودک کم توان ذهنی اهمیت ویژه ای دارد.
زبان:
فارسی
صفحات:
40 تا 51
لینک کوتاه:
magiran.com/p1958639 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!