ارزیابی تغییرات مکانی و زمانی کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از WQI طی دو دهه در آبخوان استان گلستان

آب زیرزمینی از منابع ارزشمندی است و حفظ و نگهداری آن نیازمند پایش کمی و کیفی است. به منظور پایش کیفیت آب زیرزمینی از شاخص های مختلفی همچون WQI (water quality index) استفاده می شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی تغییرات زمانی-مکانی WQI در آبخوان آب زیرزمینی استان گلستان شامل حوضه های خلیج گرگان، گرگانرود و قره سو می باشد. استان گلستان به عنوان منطقه مطالعاتی انتخاب شد. داده های مربوط به پارامتر های کیفی 114 چاه عمیق در آبخوان این استان طی یک دوره 21 ساله تهیه و بر اساس آن ها، WQI محاسبه شد. پس از پهنه بندی این شاخص در محیط GIS، تغییرات زمانی-مکانی آن از لحاظ میانگین، دامنه تغییرات، کمترین و بیشترین مقادیر مشاهده شده طی این دوره بررسی شد. در پهنه بندی WQI در محیط GIS، روش کریجینگ بیزین تجربی نتایج بهتری را ارائه کرد. پهنه بندی کیفی WQI در آبخوان مورد مطالعه نشان داد که آبخوان در وضعیت خوب و بسیار خوب قرار دارد و فقط بخش کوچکی از آن که به سواحل شرقی دریای خزر و شمال منطقه مطالعاتی منتهی می شوند، ازلحاظ کیفی در وضعیت بد قرار دارند. با توجه به اندازه گیری پارامتر های کیفی در دو نوبت از سال، نتایج نشان داد میانگین WQI در نیمه اول و دوم سال اختلاف قابل توجهی ندارد. همچنین بررسی ها نشان می دهد که هر چه به سمت شمال منطقه مطالعاتی و ساحل دریا نزدیک می شویم، کیفیت آب کاهش می یابد. با توجه به تبعیت WQI از شیب عمومی منطقه، ساختار مکانی خوبی در منطقه وجود داشت که باعث شد تا روش درون یابی کریجینگ بیزین تجربی نتایج بهتری را ارائه کند.