اثربخشی درمان رویارویی و جلوگیری از پاسخ، برنشانگان افسردگی و اجتناب تجربه ای در زنان مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی

اختلال وسواس فکری عملی یکی از اختلالات رفتاری ناتوان کننده ای است که با افکار مزاحم تکراری و ناخواسته، فرد را به انجام اعمال اجباری و بیهوده و همچنین فروبردن در اعماق افکار ناراحت کننده وادار می کند. هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی درمان رویارویی و جلوگیری از پاسخ بر نشانگان افسردگی و اجتناب تجربه ای در زنان مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی بود. پژوهش حاضر از نوع کاربردی به روش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری در این پژوهش شامل تمامی زنان در گروه سنی 45- 20 ساله مراجعه کننده به مرکز مشاوره آمنه (زیر نظر سازمان بهزیستی) و مرکز مشاوره و روان شناختی رایین (زیر نظر سازمان نظام مشاوره و روان شناسی) بودند که شکایت اصلی آنان علائم وسواس فکری عملی بود. تعداد 24 نفر از دواطلبین به صورت بلوک های دوتایی و همتاشده سنی، به تصادف به دو گروه آزمایش با روش رویارویی و جلوگیری از پاسخ (12 نفر) و گروه گواه (12 نفر) تخصیص یافتند. پیش آزمون در هر دو گروه به عمل آمد. در انتها پس از اتمام دوره درمان در گروه آزمایش، پس آزمون برای هر دو گروه اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش، از شاخص های آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف معیار و برای تحلیل داده ها باتوجه به نرمال بودن توزیع داده ها، از آزمون تی مستقل و زوجی، به علاوه تحلیل کوواریانس استفاده گردید. نرم افزار SPSS نسخه 20 برای تحلیل داده ها به کار رفت. یافته های پژوهش حاکی از این بود که تفاوت میانگین نمرات اجتناب تجربه ای در پیش آزمون و پس آزمون در گروه آزمایش و گواه، از نظر آماری معنادار نیست. نمرات پس آزمون افسردگی دو گروه، پس از تعدیل بر روی نمرات پیش آزمون، به روش تحلیل کوواریانس مقایسه شده و اختلاف آماری معناداری بین نمرات این دو گروه مشاهده شد (0٫010=p). نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که روش درمان رویارویی و جلوگیری از پاسخ، بر کاهش اجتناب تجربه ای زنان مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی موثر نیست؛ اما موجب کاهش نمرات افسردگی در زنان مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی شده است.