بررسی رحم جایگزین در حقوق تطبیقی؛ با تاکید بر حقوق فرانسه، ایران، انگلیس و یونان

رحم جایگزین یکی از روش های باروری مصنوعی با دخالت فرد ثالث می باشد که پرسش ها و بحث های حقوقی بسیاری را برانگیخته است. موضوع رحم جایگزین در آثار پژوهشگران رشته های مختلف علوم انسانی و اجتماعی به ویژه فقه و حقوق مورد مطالعه قرار گرفته است، اما آنچه در این میان بیش از همه مورد غفلت واقع شده، بررسی جامع و کامل حقوق کشورهای خارجی و یافتن چارچوب های مختلف قانونی موجود در دنیا در این زمینه می باشد. این مقاله سعی دارد این خلا پژوهشی را تا حد امکان رفع کرده و نمایی کلی و جامع از انواع قانونگذاری در زمینه رحم جایگزین در دنیا ارائه نماید. مطالعه حقوق کشورهای مختلف بیانگر گوناگونی قانونگذاری در این خصوص می باشد. در این پژوهش نخست به دسته بندی نظام های حقوقی دنیا در زمینه باروری با رحم جایگزین می پردازیم. در ادامه، قوانین و مقررات چهار کشور فرانسه، ایران، انگلیس و یونان در خصوص شرایط و کیفیت دستیابی به رحم جایگزین و همچنین آثار آن بر نسب طفل متولد از آن مورد بررسی قرار می گیرد. هر یک از این کشورها موضع متفاوتی نسبت به قراردادهای رحم جایگزین برگزیده است. مطالعه ساز و کارهای حقوقی گوناگون ما را در جهت ارائه پیشنهادات کارآمد برای رفع نقص قانونی موجود در حقوق داخلی یاری می نماید. به نظر نویسنده، در میان روش های مختلف قانونگذاری، الگوی نظارت قضایی پیشینی که در درمان ناباروری با اهدای جنین نیز در ایران اجرا می گردد، روش مناسبی برای قوانین در حوزه باروری از طریق رحم جایگزین در کشورمان خواهد بود.