بررسی تغییرات TEC پیش از وقوع تعدادی از زمین لرزه های بزرگ رخ داده در سال 2010، با استفاده از آزمون آماری تی دو-هتلینگ

زمین لرزه ها سالانه خسارت های جانی و مالی عظیمی به مردم جهان وارد می کنند. از اینرو دانشمندان همواره به دنبال یافتن راهکاری برای شناسایی زمان و مکان این پدیده، پیش از وقوع آن هستند. این در حالی است که فعالیت های لرزه ای زمین باعث ایجاد تغییرات ناهنجاری در پارامترهای یونسفری، پیش از رخداد زمین لرزه های بزرگ می شوند. همین امر سبب شده است که امروزه بررسی تغییرات یونسفری به یکی از روش های مهم پیش بینی زمین لرزه تبدیل شود. در این مقاله برای شناسایی تغییرات یونسفری-لرزه ای از داده هایTEC  حاصل از نقشه های جهانی یونسفر (GIM) استفاده شده است. روش آماری مورد استفاده برای کشف تغییرات ناهنجار یونسفری، آزمون تی دو-هتلینگ چندمتغیره می باشد. در این مقاله برای اولین بار از این روش به منظور بررسی ارتباط تغییرات یونسفری و زمین لرزه استفاده شده است. جهت بررسی کارایی این آزمون در کشف تغییرات ناهنجار یونسفری-لرزه ای 12 زمین لرزه با بزرگای گشتاوری بزرگتر و یا مساوی 6 که در سال 2010 رخ داده، مورد مطالعه قرار گرفته اند. مطابق با نتایج حاصل، این آزمون آماری موفق به شناسایی آنامولی یونسفری-لرزه ای در 9 مورد از زمین لرزه های مورد مطالعه شده است. این آنامولی ها عموما در اطراف مرکز زمین لرزه ها مشاهده شده و اغلب یک هفته پیش از زلزله ها قابل شناسایی هستند. همچنین به طور کلی نتایج نشان می دهد انجام آزمون تی دو-هتلینگ در سطح اطمینان 99% نسبت به سطح اطمینان 95% در این مطالعه کارآمدتر بوده است.