اثر روش خاک ورزی و بقایای گندم (.Triticum aestivum L) بر رشد علف های هرز و پاسخ عملکرد ذرت (.Zea mays L)

تغییر روش خاک ورزی و کاربرد بقایا از روش های پیشنهادی برای مبارزه با علف های هرز مزارع است. به منظور بررسی اثر سه ساله روش های خاک ورزی (خاک ورزی رایج، کم خاک ورزی و بی خاک ورزی) و بقایای گندم (حفظ بقایا و حذف تمام بقایا از سطح خاک) بر رشد علف های هرز و عملکرد ذرت، پژوهشی مزرعه ای در زرقان، استان فارس به صورت آزمایش کرت های یک بار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد روند رشد علف های هرز در سامانه خاک ورزی رایج و حفظ بقایا نسبت به حذف بقایای گندم از شیب کاهشی و منفی تری برخوردار بود، اما انجام عملیات بی خاک ورزی آلودگی علف های هرز چندساله را تشدید کرد. نتایج نشان داد با گذشت زمان تراکم علف های هرز چندساله با انجام عملیات بی خاک ورزی نسبت به خاک ورزی رایج و کم خاک ورزی بیش از 60 درصد افزایش یافت، درحالی که تراکم علف های هرز یکساله را حدود 40 درصد کاهش داد. بیشترین عملکرد دانه ذرت (14447/64 کیلوگرم در هکتار) در سامانه کم خاک ورزی و حفظ بقایا حاصل شد که نسبت به سامانه بی خاک ورزی منجر به افزایش 34 درصدی عملکرد محصول شد. بیشترین تعداد دانه در بلال (576 عدد) و شاخص برداشت دانه (36/82 درصد) در سامانه خاک ورزی رایج و حفظ بقایای گندم به دست آمد که نسبت به سامانه کم خاک ورزی و بی خاک ورزی به ترتیب به طور متوسط 4 و 15 درصد بیشتر بود. به طور کلی به نظر می رسد در سامانه های زراعی کشت ممتد ذرت جهت حفظ پتانسیل عملکرد محصول و بهبود مدیریت تلفیقی علف های هرز انجام عملیات کم خاک ورزی و حفظ 30 درصد بقایای گیاهی گندم به صورت ایستاده و با ارتفاع 30 سانتی متر در سطح خاک قابل توصیه است.