تفکیک زنبورهای گرده‏ افشان قبیله Anthophorini (Hymenoptera: Apidae) موجود در موزه حشرات گرده‏ افشان دانشگاه یاسوج به روش ریخت‏سنجی هندسی

در پژوهش حاضر، نمونه‏ های زنبورهای گرده‏افشان قبیله Anthophorini موجود در موزه «حشرات گرده‏افشان ایران» واقع در دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج بررسی شدند. به منظور انجام ریخت سنجی هندسی ابتدا نمونه‏ ها تا حد گونه شناسایی شدند و پس از آن، پنج گونه از زنبورهای این قبیله از سه جنس Anthophora، Amegilla و Habropoda شامل گونه های Amegilla quadrifasciata،Anthophora (Melea) yasoujensis، Habropoda tarsata، Anthophora (Lophanthophora) agama و Anthophora (Pyganthophora) rogenhoferi به روش ریخت‏سنجی هندسی بررسی شدند. در بررسی حاضر تعداد 122 نمونه شامل 53 ماده و 69 نر مطالعه شد؛ به این ترتیب که پس از عکس برداری دیجیتالی و لندمارک گذاری روی بال ها، فایل های Tps با نرم‏افزار Tps Dig نسخه 1/2 به دست آمدند و درنهایت داده‏ های حاصل که شامل عکس‏های لندمارک گذاری شده بودند به نرم‏افزار MorphoJ وارد شدند و تجزیه و تحلیل انجام شد؛ خروجی وارد نرم‏افزار PAST نسخه 17/2 شد و نتایج به‏ شکل نمودارهای خوشه‏ بندی شده نمایش داده شدند؛ به این ترتیب تفکیک در سطح جنس، زیرجنس و گونه انجام شد. نتایج بررسی حاضر نشان دادند روش ریخت‏سنجی هندسی روشی موثر و مفید با انطباق بسیار زیاد با کاراکترهای ریخت شناختی برای تفکیک نمونه ‏های هر سه سطح است و ابزار قدرتمندی در جداسازی تاکسون های نمونه ‏های این زنبورها به شمار می رود.