تغییرات الگوی روایی منظومه های پهلوانی بعد از شاهنامه (با تاکید بر روایت سام نامه)

منظومه های حماسی پس از شاهنامه، در عین تقلید این آثار از متن معیار شاهنامه فردوسی در سطوح زبانی و ادبی، در سطح روایی دچار تغییرات عمیقی شده اند. در این پژوهش، به منظور بررسی این تغییرات، الگوی روایی و کیفیت ترکیب پیرفت ها در چهار متن گرشاسپ نامه، برزونامه، شهریارنامه و در نهایت، به طور خاص، سام نامه مقایسه و تحلیل شده است. در مرحله نخست به بررسی شیوه های مختلف ترکیب پیرفت های هر منظومه پرداخته شده و نتایج تحلیل در قالب چهار فرمول کلی ارائه شده است. در ادامه با در نظر گرفتن بسامد و کارکرد پیرفت های فرعی به این نتیجه رسیدیم که تغییر اساسی کارکرد منظومه های حماسی در دوره های متاخر و تمرکز بیشتر سرایندگان بر قصه گویی، منجر به شکل گیری گفتمانی خاص با ویژگی هایی چون تکثر پیرفت های فرعی با کارکرد یکسان یا مشابه و به تبع آن تکثر شخصیت های مختلف با خویشکاری یکسان و از سوی دیگر به تعویق افتادن هر چه بیشتر گره گشایی در این منظومه ها، خصوصا سام نامه شده است، که این موارد نمایانگر تاکید بیشتر سرایندگان بر کنش های خاص و قصه گویی است که احتمالا نتیجه مستقیم در نظر گرفتن پسند و سلیقه روایت شنویی متفاوت با روایت شنوی آثار حماسی اصیل بوده است.