ارزیابی نتایج آزمایش پیش‎بینی‎ لرزه‎ای تونل (TSP) بر اساس شواهد زمین‎شناسی و تحلیل پارامترهای عملیاتی دستگاه EPB Hard Rock

تونل انتقال آب بازی‎دراز در زون ساختاری زاگرس چین‎خورده قرار گرفته است. برای حفاری این تونل از یک دستگاه TBM (از نوع EPB Hard Rock) استفاده شده است. محور تونل در یک تاقدیس قرار گرفته است. در این تاقدیس ساختارهای متنوع زمین شناسی از قبیل چین خوردگی، گسل، کارست و... وجود دارد. مطالعات زیرسطحی طرح و اجرای گمانه‎های اکتشافی در هسته این تاقدیس با محدودیت مواجه بوده است. در این تونل برای پیش‎بینی شرایط زمین‎شناسی حین حفاری، مطالعات‎ پیش‎بینی‎ لرزه‎ای تونل (TSP) در دو موقعیت کیلومتراژهای 287+3 و 577+5 اجرا شد. در این روش ژئوفیزیکی از امواج لرزه‎ای برای تصویرسازی ساختارهای زمین‎شناسی استفاده می‎شود. توزیع امواج برشی در مدل سه بعدی تونل، شواهدی از تغییرات لیتولوژیکی (تناوب لایه‎های مارنی، شیلی و آهکی) و وجود چند زون خردشده در مسیر حفاری ارائه می‎کند. تونل بازی‎دراز اولین پروژه در دنیا است که از روش TSP در مسیر حفاری یک دستگاه حفار از نوع EPB، استفاده شده است. در این پژوهش از تحلیل پارامترهای عملیاتی دستگاه EPB و نیز کنترل وضعیت سینه‎کار حفاری، برای ارزیابی میزان درستی نتایج پیش‎بینی‎های صورت گرفته توسط روش TSP، استفاده شده است. نوسانات پارامترهای نرخ نفوذ، نیروی تراست و گشتاور در مسیر حفاری، منطبق بر نواحی کم سرعت و سرعت بالا در مدلهای سه بعدی امواج برشی است. نتایج کنترل وضعیت سینه‏کار و مصالح حفاری نیز نشان می‎دهد که مدلهای توزیع امواج برشی، با تغییرات شرایط زمین‎شناسی در مسیر حفاری، انطباق نسبتا خوبی دارند