بررسی وضعیت پذیرش تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات در میان سالمندان شهر تهران

 امروزه تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات با تغییر مفهوم فاصله، توانسته است امکان بالقوه ای در اختیار جوامع قرار دهد. با وجود توسعه و کاربرد روزافزون ابزارهای متنوع ارتباطی و اطلاعاتی، آمارها حکایت از وجود شکاف سنی دیجیتال در ایران و بهره مندی اندک سالمندان از این ابزارها دارد. هدف این مطالعه، بررسی وضعیت پذیرش تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات و عوامل مرتبط با آن در میان سالمندان شهر تهران بود.   این مطالعه، پژوهشی مقطعی است که در تابستان 1397 انجام شده است. نمونه ای 330 نفری از سالمندان شهر تهران به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شد و اطلاعات به دست آمده با استفاده از نسخه 21 نرم افزار SPSS و آزمون های آماری شاپیروویلک، همبستگی دورشته ای نقطه ای، همبستگی اسپیرمن و همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد.  افراد با دامنه سنی 60 تا 70 سال (61 درصد)، مردان (67 درصد)، افراد متاهل (85/5 درصد) و افراد با مدرک تحصیلی دیپلم و کمتر از دیپلم (72/5 درصد) بیشترین گروه سالمندان مطالعه را تشکیل می دادند. نتایج نشان می دهد تماشای تلویزیون، مکالمه با تلفن و خواندن خبر بیشترین و ارسال و دریافت ایمیل نیز کمترین فعالیت های مرتبط با تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات در میان سالمندان بوده است. پذیرش تکنولوژی در میان سالمندان شهر تهران برابر با 3/15 (با انحراف معیار 0/75) و بیشتر از میانگین نظری آن (نمره 3) بوده است. مهم ترین محدودیت در پذیرش تکنولوژی در میان سالمندان، نبود احساس نیاز، نبود علاقه و ناآشنایی با ابزارهای این تکنولوژی بوده است. پذیرش تکنولوژی با متغیرهای تحصیلات (r=0/325, P<0/001)، سن (r=0/236, P<0/001)، و زمان اختصاص یافته به استفاده از ابزارهای اطلاعاتی و ارتباطی (r=0/528, P<0/001)، بیشترین ارتباط را داشت. به علاوه، پذیرش تکنولوژی با وضعیت سلامت عمومی سالمندان و وضعیت اقتصادی آنان ارتباط معناداری نداشت.  میزان پذیرش تکنولوژی در سالمندان شهر تهران بیشتر از متوسط ارزیابی شده و قصد استفاده از ابزارهای تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در میان آنان درخور توجه بوده است. اما نبود سهولت در استفاده از برخی از این ابزارها، یکی از مهم ترین محدودیت ها در مسیر پذیرش تکنولوژی های اطلاعات و ارتباطات بوده است. به علاوه، پذیرش تکنولوژی در میان سالمندان، تحت تاثیر وضعیت اقتصادی یا وضعیت سلامتی سالمندان نبوده و بنابراین همه گروه های سالمندان را می توان گروه های هدف برای ارتقای توانمندی استفاده از ابزارهای تکنولوژی های اطلاعات و ارتباطات در نظر گرفت.