معناشناسی نفس در قرآن کریم با تاکید بر روابط همنشینی و جانشینی
نویسنده:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
نفس از واژه های کلیدی در حوزه انسان شناسی است؛ ازاین رو، از دیرباز مکاتب کلامی، عرفانی، تفسیری و روایی به آن توجه کرده اند. این پژوهش با استفاده از روش معناشناسی، مفهوم نفس از دیدگاه قرآن کریم را تبیین کرده است؛ زیرا معناشناسی به دلیل نگاه تحلیلی و دقیق به متن، روشی سودمند برای دستیابی به معنای حقیقی کلمه است. با بررسی واژه نفس با رویکرد هم زمانی، روشن شد نفس بر محور همنشینی صفتی با مفاهیم واحده، مطمئنه، لوامه و اماره، بر محور همنشینی فعلی با افعال ظلم، کسب، تکلیف، توفی و مجازات و بر محور جانشینی با کلمات مرء، قلب و ید در یک حوزه معنایی قرار می گیرد؛ازاین رو نفس، حقیقت انسانی است که از روح برتر است و شعور، فهم، ادراک، اختیارو انتخاب و قدرت تمییز دارد و تعلق آن به بدن تدبیری است. این حقیقت با مرگ فانی نمی شود و علاوه بر دنیا در آخرت نیز مخاطب خداوند قرار می گیرد.
کلیدواژگان:
نفس ، قرآنکریم ، معناشناسی ، روابط همنشینی ، روابط جانشینی
زبان:
فارسی
صفحات:
51 تا 66
لینک کوتاه:
https://www.magiran.com/p1971444
مقالات دیگری از این نویسنده (گان)
-
تحلیل متنی سندی روایات جری و تطبیق پیرامون آیه 58 سوره نساء با تاکید بر تفاسیر طبری و حویزی
فرهاد کریمی*، ، مجید معارف
نشریه مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی (فروغ وحدت)، پاییز و زمستان 1401 -
بازشناسی معنای «مخلفون» در کاربست قرآنی با تاکید بر دو سوره فتح و توبه
فریده محمدزاده شهرآبادی*،
نشریه مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی، بهار 1403