پیش نگری فراسنج های اقلیمی کشور با بکارگیری مدل های گردش کلی سری CMIP5: دوره 2100-2020

تا قبل از انتشار گزارش پنجم ارزیابی تغییر اقلیم (AR5) هیات بین الدول تغییر اقلیم در نوامبر سال 2013، محققان کشورمان از داده های مدل های گردش کلی سری CMIP3 برای پیش نگری تغییر اقلیم کشور استفاده می کردند؛ اما از حدود سال 2015 بتدریج دسترسی به داده های مدل های گردش کلی سری CMIP5 تسهیل گردید، به طوریکه هم اکنون اغلب پژوهش های مرتبط با پیش نگری تغییر اقلیم با بکارگیری داده های مدل های CMIP5 انجام می شوند. در این پژوهش برونداد تمامی مدل های سری CMIP5 بکاررفته در تهیه گزارش AR5 ، برای برآورد چشم انداز تغییر اقلیم کشور استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که به استثنای سناریوی خوشبینانه RCP2.6 در سه سناریوی دیگر، میانگین بارش از مدیترانه تا افغانستان کاهش می یابد. در سناریوی RCP8.5 که ناظر بر عدم پایبندی کشورها به توافقنامه تغییر آب و هوای پاریس (COP21) در سال 2015 می باشد، کاهش بارش در غرب ایران تا 20 درصد و در سوریه، اردن، فلسطین و عراق تا 30 درصد در مقایسه با بلندمدت خواهد بود. همچنین درصورت عدم پایبندی به توافقنامه پاریس، میانگین دمای کشور حدود 2/5 و درصورت پایبندی به آن 3/1 درجه سلسیوس نسبت به دوره 2005-1986 افزایش می یابد. در مجموع با توجه به کاهش بارش و افزایش دما، انتظار می رود مناطق غرب کشور و به ویژه زاگرس در معرض خشکسالی، تنش ابی ، کاهش سطح پوشش جنگلی، کاهش منابع آبی، کاهش تولید نیروگاه های برقابی و افزایش رخدادهای حدی اقلیمی گردد. این وضعیت ایجاب می کند مسئولان و برنامه ریزان ملی و منطقه ای برنامه عمل برای مواجهه با پیامدهای سوء تغییر اقلیم را تدوین نمایند.